The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

dark beardtongue, Whipple's beardtongue, Whipple's penstemon

lilac beardtongue, lilac penstemon, slender beardtongue, slender penstemon

Habit Herbs. Herbs.
Caudex

herbaceous.

Stems

ascending to erect, (8–)20–65(–100) cm, glabrous or ± puberulent proximally, ± puberulent or glandular-pubescent distally, not glaucous.

ascending to erect, (15–)20–50 cm, retrorsely hairy and glandular-pubescent, not glaucous.

Leaves

basal and cauline, not leathery, glabrous;

basal and proximal cauline 40–90(–130) × (5–)10–30(–75) mm, blade ovate to lanceolate or elliptic, base tapered to cuneate, margins entire or ± repand, denticulate, or dentate, apex obtuse to acute;

cauline 2–5 pairs, short-petiolate or sessile, 25–60(–85) × 3–15(–25) mm, blade lanceolate to oblanceolate, base tapered to clasping or cordate-clasping, margins entire, sometimes ± repand to denticulate, apex obtuse to acute.

basal and cauline, not leathery, glabrous or sparsely, rarely densely, puberulent;

basal and proximal cauline 25–75 × 4–15 mm, blade ovate to oblanceolate or lanceolate, base tapered, margins subentire or ± serrate, apex obtuse to acute;

cauline 4–7 pairs, sessile, 25–80(–90) × (2–)4–10(–15) mm, blade lanceolate to linear, base truncate to clasping, margins entire or serrulate to serrate, apex acute to acuminate.

Thyrses

interrupted or continuous, secund, (2–)5–35 cm, axis sparsely to densely glandular-pubescent, verticillasters 2–5(–7), cymes 2–4-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, 11–85 × 1–18 mm, margins entire or ± repand proximally;

peduncles and pedicels ascending to erect, glandular-pubescent.

interrupted, sometimes continuous, cylindric, (3–)5–17(–21) cm, axis glandular-pubescent, verticillasters (2 or)3–5(–7), cymes 2–6-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, 5–95 × 1–12 mm, margins entire or serrulate, rarely serrate;

peduncles and pedicels ascending to erect, glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes lanceolate, 7–10 × 1–2.2 mm, glandular-pubescent;

corolla brownish purple to bluish violet, sometimes ochroleucous, lavender, or white, with alternating white or lavender and purple nectar guides in dark-colored forms, with lavender nectar guides in light-colored forms, ventricose to ventricose-ampliate, 20–27(–30) mm, glandular-pubescent externally, sparsely white-villous internally abaxially, tube 5–8 mm, throat abruptly inflated, 8–10 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice, pollen sacs opposite, explanate, 1–1.4 mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, sutures smooth;

staminode 12–15 mm, reaching orifice or exserted, 0.6–1.1 mm diam., tip straight to slightly recurved, distal 1–3 mm sparsely to densely villous, hairs yellow, to 1 mm;

style 12–16 mm.

calyx lobes ovate to lanceolate, 4–6 × 1.5–2 mm, glandular-pubescent;

corolla light lavender to lavender, with violet nectar guides, tubular, 14–22 mm, glandular-pubescent externally, moderately white-pilose internally abaxially, tube 4–6 mm, throat slightly inflated, 4–6 mm diam., prominently 2-ridged abaxially;

stamens included, pollen sacs divergent, navicular, 1–1.3 mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, sutures papillate;

staminode 11–12 mm, reaching orifice, 0.4–0.5 mm diam., tip slightly recurved, distal 7–9 mm densely villous, hairs golden yellow, to 1.5 mm;

style 9–12 mm.

Capsules

6–9 × 4–5 mm, glandular-puberulent distally.

6–8 × 3–4 mm, glabrous.

2n

= 16.

= 16.

Penstemon whippleanus

Penstemon gracilis

Phenology Flowering Jun–Aug(–Sep). Flowering May–Aug.
Habitat Rocky slopes in subalpine forests, alpine meadows. Tallgrass, mixed grass, and shortgrass prairies, foothills.
Elevation 2100–3700 m. (6900–12100 ft.) 300–2100 m. (1000–6900 ft.)
Distribution
from FNA
AZ; CO; ID; MT; NM; UT; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
CO; IA; IL; IN; MI; MN; MT; ND; NE; NM; SD; WI; WY; AB; BC; MB; ON; SK
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Penstemon whippleanus is known from forests and meadows of the Southern and Central Rocky mountains and westward into the Wasatch Mountains and Utah Plateaus. Plants with light-colored corollas often are found growing next to plants with dark-colored corollas.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Glabrous-leaved plants are characteristic on the prairies of most of the central and northern Great Plains, and in the foothills of the Central, Northern, and Canadian Rocky mountains. Puberulent-leaved plants from the Driftless Area of Wisconsin have been named var. wisconsinensis. Puberulent-leaved plants also occur in Alberta and in North Dakota (specimens from Barnes, Benton, Eddy, Pierce, Ramsey, Wells, and Williams counties have been seen), sometimes with glabrous-leaved plants. Penstemon gracilis is introduced in Indiana (K. Yatskievych 2000).

The roots of Penstemon gracilis are used by the Lakota of the northern Great Plains for protection from snakebites (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Source FNA vol. 17, p. 227. FNA vol. 17, p. 205.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Synonyms P. gracilis subsp. wisconsinensis, P. gracilis var. wisconsinensis
Name authority A. Gray: Proc. Amer. Acad. Arts 6: 73. (1862) — (as Pentstemon) Nuttall: Gen. N. Amer. Pl. 2: 52. (1818) — (as Pentstemon gracile)
Web links