The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

upright blue beardtongue, wandbloom penstemon

shining penstemon, wax-leaf beardtongue, waxleaf penstemon

Stems

erect, sometimes ascending, (12–)20–65(–90) cm, glabrous or puberulent, not glaucous.

ascending to erect, (5–)9–40 cm, glabrous.

Leaves

basal and cauline or, often, basal absent, not leathery, glabrous or puberulent, not or slightly glaucous;

basal and proximal cauline (20–)60–114 × (3–)12–21 mm, blade oblanceolate or lanceolate, rarely linear, base tapered, margins entire, apex obtuse to acute;

cauline 5–11 pairs, sessile, 40–118 × 3–17 mm, blade lanceolate, base tapered to truncate, apex obtuse to acute.

basal and cauline, glabrous;

basal and proximal cauline 15–140 × 2–27 mm, blade spatulate to oblanceolate or lanceolate, base tapered, apex obtuse to acute, sometimes rounded or mucronate;

cauline 2–4(–6) pairs, sessile, (11–)18–85 × (3–)5–28(–32) mm, blade ovate to lanceolate, base clasping or cordate-clasping, apex acuminate to acute, sometimes mucronate.

Thyrses

continuous, sometimes interrupted, secund, (3–)6–40 cm, axis glabrous or retrorsely hairy, verticillasters (3–)6–14, cymes 2–5-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate to linear, 19–74(–98) × 2–10 mm;

peduncles and pedicels glabrous or retrorsely hairy.

± interrupted, cylindric, (2–)5–20 cm, axis glabrous, verticillasters (2–)4–10, cymes 2–5-flowered;

proximal bracts orbiculate to ovate or lanceolate, 19–70 × 7–28 mm;

peduncles and pedicels glabrous, peduncles to 3 mm.

Flowers

calyx lobes ovate to elliptic, 2.2–5 × 1.3–2.2 mm, glabrous or puberulent;

corolla violet to lavender, pink-lavender, or purple, with reddish purple nectar guides, ventricose, 17–27 mm, glabrous externally, sparsely white-villous, rarely glabrous, internally abaxially, tube 5–8 mm, throat gradually to abruptly inflated, slightly constricted at orifice, 6–8 mm diam., rounded abaxially;

stamens: longer pair slightly exserted, pollen sacs divergent to opposite, navicular, 1.5–1.8 mm, dehiscing completely or incompletely, connective splitting or not, sides glabrous, sutures smooth or papillate;

staminode 12–14 mm, reaching orifice or exserted, 0.7–1.2 mm diam., tip straight, glabrous;

style 13–15 mm.

calyx lobes ovate to lanceolate, 3–7.5 × (0.8–)1.2–1.8 mm, margins entire or erose, narrowly scarious, glabrous;

corolla blue to violet, with reddish violet nectar guides, tubular-funnelform, (10–)13–15(–18) mm, glabrous externally, glabrous or sparsely white-villous internally abaxially, tube 4–6 mm, throat gradually inflated, 4–6 mm diam., rounded abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice to slightly exserted, pollen sacs opposite, 0.7–1.2 mm, sutures papillate;

staminode 8–11 mm, reaching orifice or slightly exserted, 0.8–1.5 mm diam., tip strongly recurved, distal 3–4 mm densely villous, hairs golden yellow, to 1.5 mm, hairs on proximal part of staminode mostly along margins;

style 8–10 mm.

Capsules

9–14 × 4–8 mm.

9–13 × 5–8 mm.

Penstemon virgatus

Penstemon nitidus

Distribution
from FNA
AZ; CO; NM; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
ID; MT; ND; SD; WY; AB; BC; MB; SK
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 2 (2 in the flora).

Penstemon virgatus is treated here to include two essentially allopatric varieties. F. S. Crosswhite (1967c) circumscribed the species more broadly, including as subspecies two additional taxa treated here as species: P. pseudoputus and P. putus.

Whole plants or roots of Penstemon virgatus are used by the Ramah Navajo of western New Mexico as a medicine (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Varieties 2 (2 in the flora).

Some specimens of Penstemon nitidus from western Montana are referable to variety with difficulty.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Stems puberulent; leaves ± puberulent.
var. virgatus
1. Stems glabrous; leaves glabrous.
var. asa-grayi
1. Proximal bracts orbiculate to ovate, rarely lanceolate; calyx lobes ovate to lanceolate, 3–6.5 mm; Alberta, British Columbia, Manitoba, Saskatchewan, Montana, North Dakota, South Dakota, Wyoming.
var. nitidus
1. Proximal bracts ovate to lanceolate; calyx lobes lanceolate, (3.2–)5–7.5 mm; Idaho, Montana.
var. polyphyllus
Source FNA vol. 17, p. 182. FNA vol. 17, p. 122.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Glabri Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Coerulei
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. virgatus var. asa-grayi, P. virgatus var. virgatus
P. nitidus var. nitidus, P. nitidus var. polyphyllus
Name authority A. Gray: in W. H. Emory, Rep. U.S. Mex. Bound. 2(1): 113. (1859) — (as Pentstemon) Douglas ex Bentham: in A. P. de Candolle and A. L. P. P. de Candolle, Prodr. 10: 323. (1846) — (as Pentstemon)
Web links