The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

upright blue beardtongue, wandbloom penstemon

blowout beardtongue

Habit Plants: caudex rhizomelike.
Stems

erect, sometimes ascending, (12–)20–65(–90) cm, glabrous or puberulent, not glaucous.

decumbent to ascending, (15–)20–48 cm, glabrous.

Leaves

basal and cauline or, often, basal absent, not leathery, glabrous or puberulent, not or slightly glaucous;

basal and proximal cauline (20–)60–114 × (3–)12–21 mm, blade oblanceolate or lanceolate, rarely linear, base tapered, margins entire, apex obtuse to acute;

cauline 5–11 pairs, sessile, 40–118 × 3–17 mm, blade lanceolate, base tapered to truncate, apex obtuse to acute.

essentially cauline, basal absent or reduced, glabrous;

basal and proximal cauline (25–)55–130(–175) × 3–25 mm, blade linear to lanceolate, base tapered, apex acute to acuminate;

cauline 2–10 pairs, sessile, 60–110(–120) × 7–30 mm, blade lanceolate to linear, base clasping, apex acuminate to long-acuminate.

Thyrses

continuous, sometimes interrupted, secund, (3–)6–40 cm, axis glabrous or retrorsely hairy, verticillasters (3–)6–14, cymes 2–5-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate to linear, 19–74(–98) × 2–10 mm;

peduncles and pedicels glabrous or retrorsely hairy.

continuous, cylindric, (2–)6–21(–34) cm, axis glabrous, verticillasters (2–)6–10(–17), cymes 1–8-flowered;

proximal bracts ovate, 58–120 × 20–45 mm;

peduncles and pedicels glabrous.

Flowers

calyx lobes ovate to elliptic, 2.2–5 × 1.3–2.2 mm, glabrous or puberulent;

corolla violet to lavender, pink-lavender, or purple, with reddish purple nectar guides, ventricose, 17–27 mm, glabrous externally, sparsely white-villous, rarely glabrous, internally abaxially, tube 5–8 mm, throat gradually to abruptly inflated, slightly constricted at orifice, 6–8 mm diam., rounded abaxially;

stamens: longer pair slightly exserted, pollen sacs divergent to opposite, navicular, 1.5–1.8 mm, dehiscing completely or incompletely, connective splitting or not, sides glabrous, sutures smooth or papillate;

staminode 12–14 mm, reaching orifice or exserted, 0.7–1.2 mm diam., tip straight, glabrous;

style 13–15 mm.

calyx lobes lanceolate to linear, 8–13 × 1–3 mm, margins entire or erose, herbaceous or scarious, glabrous;

corolla lavender to bluish, usually with magenta nectar guides, ampliate, 21–28 mm, glabrous externally, glabrous internally, tube 7–9 mm, throat abruptly inflated, 9–11 mm diam., rounded abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, 1.1–2 mm, sutures papillate;

staminode 13–16 mm, included, 1.2–3 mm diam., tip recurved, distal 0.1–5 mm sparsely to densely villous, hairs golden yellow, to 1 mm, rarely glabrous;

style 13–23 mm.

Capsules

9–14 × 4–8 mm.

8–12 × 5–9 mm.

2n

= 16.

Penstemon virgatus

Penstemon haydenii

Phenology Flowering May–Jul(–Sep).
Habitat Blowouts in sand dunes.
Elevation 900–2300 m. (3000–7500 ft.)
Distribution
from FNA
AZ; CO; NM; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
NE; WY
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 2 (2 in the flora).

Penstemon virgatus is treated here to include two essentially allopatric varieties. F. S. Crosswhite (1967c) circumscribed the species more broadly, including as subspecies two additional taxa treated here as species: P. pseudoputus and P. putus.

Whole plants or roots of Penstemon virgatus are used by the Ramah Navajo of western New Mexico as a medicine (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon haydenii is known from the Nebraska Sandhills, where extant populations occur in Box Butte, Cherry, Garden, Hooker, Morrill, and Sheridan counties. Historic populations occurred in Thomas County (D. M. Sutherland 1988).

Penstemon haydenii was discovered in northern Carbon County, Wyoming, in the late 1990s some 300 km west of the nearest Nebraska populations; it might have been collected in Wyoming as early as 1877 (W. Fertig 2001). A morphometric analysis of Nebraska and Wyoming plants revealed differences that could justify recognition of Wyoming populations as a distinct variety (C. C. Freeman 2015). It is listed as endangered by the U.S. Department of the Interior.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Stems puberulent; leaves ± puberulent.
var. virgatus
1. Stems glabrous; leaves glabrous.
var. asa-grayi
Source FNA vol. 17, p. 182. FNA vol. 17, p. 119.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Glabri Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Coerulei
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. virgatus var. asa-grayi, P. virgatus var. virgatus
Name authority A. Gray: in W. H. Emory, Rep. U.S. Mex. Bound. 2(1): 113. (1859) — (as Pentstemon) S. Watson: Bot. Gaz. 16: 311. (1891) — (as Pentstemon haydeni)
Web links