The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

Thompson's beardtongue, Thompson's penstemon

Big Bend beardtongue, Havard's beardtongue

Stems

prostrate or ascending, 4–15(–25) cm, retrorsely hairy, hairs appressed, white, scalelike.

ascending to erect, 45–150(–200) cm, glaucous.

Leaves

not leathery, densely retrorsely hairy, hairs appressed, white, scalelike;

cauline 1–5 pairs, petiolate, 6–25(–33) × 2–6.5 mm, blade obovate to spatulate, base tapered, apex mucronate, sometimes rounded or obtuse.

glabrous, glaucous;

basal and proximal cauline 75–130 × 18–50 mm, blade ovate to elliptic, base tapered, margins entire, apex rounded to obtuse;

cauline 3–7 pairs, proximals usually short-petiolate, distal ones sessile, 24–145 × 12–70 mm, blade elliptic to ovate, base tapered to clasping, margins entire, apex obtuse to acute.

Thyrses

continuous, secund, (1–)2–12 cm, axis retrorsely hairy, hairs appressed, white, scalelike, sometimes also glandular-pubescent distally, verticillasters (1–)3–12, cymes 1–3(–5)-flowered, 1 per node;

proximal bracts spatulate to oblanceolate, 5–19 × 1.5–4 mm;

peduncles and pedicels spreading to ascending, retrorsely hairy, hairs pointed, and, sometimes, sparsely glandular-pubescent.

interrupted, cylindric, 14–60(–80) cm, axis glabrous, verticillasters 7–20, cymes 2–8(–18)-flowered;

proximal bracts ovate to lanceolate, 15–33 × 4–20 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, glabrous or sparsely glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes lanceolate, 4–6 × 1–1.7 mm, herbaceous- or narrowly scarious-margined, sparsely glandular-pubescent and retrorsely hairy, hairs appressed, white, scalelike;

corolla blue to violet or purple, lined internally abaxially with reddish violet nectar guides, ampliate, 10–18 mm, yellow-lanate internally abaxially, tube 6–7 mm, throat gradually inflated, 4.5–6 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens reaching orifice or longer pair exserted, filaments glabrous, pollen sacs divergent, navicular, 0.8–1.2(–1.4) mm, sutures papillate;

staminode 8–9 mm, exserted, flattened distally, 0.2–0.3 mm diam., tip recurved, distal 6–8 mm pubescent, hairs yellow or orange, to 0.8 mm;

style 10–13 mm.

calyx lobes elliptic to ovate, 3.5–5(–5.8) × 1.8–2.4 mm, margins entire or erose, sparsely glandular-pubescent;

corolla scarlet to orange, without nectar guides, bilaterally symmetric, bilabiate, tubular-funnelform, 20–28 mm, sparsely glandular-pubescent externally, glandular-pubescent internally, tube 4–7 mm, throat gradually inflated, 5–6 mm diam., rounded abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice, pollen sacs explanate, 1–1.2 mm, sutures smooth;

staminode 14–20 mm, flattened distally, 0.3–0.6 mm diam., tip straight, glabrous;

style 16–20 mm.

Capsules

3.5–5.5 × 3–4 mm.

7–12 × 5–8 mm.

Penstemon thompsoniae

Penstemon havardii

Phenology Flowering May–Aug. Flowering Apr–Oct.
Habitat Sandy to gravelly soils, sagebrush shrublands, pine-juniper woodlands, pine forests. Dry, rocky slopes, streambeds.
Elevation 1500–3400 m. (4900–11200 ft.) 1500–1800 m. (4900–5900 ft.)
Distribution
from FNA
AZ; CA; NV; UT
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
TX; Mexico (Chihuahua, Coahuila, Nuevo León, Zacatecas)
[BONAP county map]
Discussion

D. D. Keck (1937) recognized two subspecies in his treatment of Penstemon thompsoniae: subsp. jaegeri, restricted to mountains of Clark County, Nevada, which he distinguished by its few, remote stems and open inflorescences, and subsp. thompsoniae in Arizona, Nevada, and Utah, which he distinguished by its tufted stems and compact inflorescences. A morphologic continuum exists between the two subspecies.

Neese described var. desperatus from Beaver and Iron counties, Utah, and eastern Nevada, distinguishing it from var. thompsoniae by its longer stems and inflorescences, and smaller leaves. She later concluded that geographic variation in Penstemon thompsoniae was not sufficiently geographically correlated to recognize infraspecific taxa (E. C. Neese 1993).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

In Texas, Penstemon havardii is known from Brewster, Jeff Davis, and Presidio counties. Fruiting cymes of P. havardii sometimes elongate to 10 cm.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Source FNA vol. 17, p. 107. FNA vol. 17, p. 153.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Caespitosi Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Gentianoides
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Synonyms P. pumilus var. thompsoniae, P. thompsoniae var. desperatus, P. thompsoniae subsp. jaegeri
Name authority (A. Gray) Rydberg: Bull. Torrey Bot. Club 36: 690. (1909) — (as Pentstemon) A. Gray: Proc. Amer. Acad. Arts 20: 306. (1885) — (as Pentstemon havardi)
Web links