The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

Thompson's beardtongue, Thompson's penstemon

large beardtongue, largeflower penstemon, shell-leaf beardtongue

Stems

prostrate or ascending, 4–15(–25) cm, retrorsely hairy, hairs appressed, white, scalelike.

erect, (40–)50–95(–120) cm, glabrous.

Leaves

not leathery, densely retrorsely hairy, hairs appressed, white, scalelike;

cauline 1–5 pairs, petiolate, 6–25(–33) × 2–6.5 mm, blade obovate to spatulate, base tapered, apex mucronate, sometimes rounded or obtuse.

basal and cauline, glabrous;

basal and proximal cauline 30–160 × 6–50 mm, blade spatulate to obovate, base tapered, apex rounded to obtuse or acute;

cauline 4–8 pairs, sessile, 18–90(–110) × 15–50 mm, blade spatulate to orbiculate, base clasping, apex rounded to obtuse.

Thyrses

continuous, secund, (1–)2–12 cm, axis retrorsely hairy, hairs appressed, white, scalelike, sometimes also glandular-pubescent distally, verticillasters (1–)3–12, cymes 1–3(–5)-flowered, 1 per node;

proximal bracts spatulate to oblanceolate, 5–19 × 1.5–4 mm;

peduncles and pedicels spreading to ascending, retrorsely hairy, hairs pointed, and, sometimes, sparsely glandular-pubescent.

interrupted, cylindric, 12–30(–40) cm, axis glabrous, verticillasters 3–7(–9), cymes 2–4-flowered;

proximal bracts ovate to elliptic or orbiculate, (9–)16–83 × (9–)16–54 mm;

peduncles and pedicels glabrous.

Flowers

calyx lobes lanceolate, 4–6 × 1–1.7 mm, herbaceous- or narrowly scarious-margined, sparsely glandular-pubescent and retrorsely hairy, hairs appressed, white, scalelike;

corolla blue to violet or purple, lined internally abaxially with reddish violet nectar guides, ampliate, 10–18 mm, yellow-lanate internally abaxially, tube 6–7 mm, throat gradually inflated, 4.5–6 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens reaching orifice or longer pair exserted, filaments glabrous, pollen sacs divergent, navicular, 0.8–1.2(–1.4) mm, sutures papillate;

staminode 8–9 mm, exserted, flattened distally, 0.2–0.3 mm diam., tip recurved, distal 6–8 mm pubescent, hairs yellow or orange, to 0.8 mm;

style 10–13 mm.

calyx lobes ovate to lanceolate, 7–11 × 2.5–4 mm, margins entire, rarely erose, herbaceous or narrowly scarious, glabrous;

corolla lavender to blue or pinkish blue, with magenta nectar guides, ampliate, 35–48 mm, glabrous externally, glabrous internally, tube 10–13 mm, throat abruptly inflated, 15–18 mm diam., rounded abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, 2.1–2.6 mm, sutures papillate;

staminode 16–21 mm, included or reaching orifice, 2–2.6 mm diam., tip recurved to coiled, distal 1–2 mm sparsely villous, hairs golden yellow, to 0.5 mm;

style 19–30 mm.

Capsules

3.5–5.5 × 3–4 mm.

16–20(–25) × 8–15 mm.

2n

= 16.

Penstemon thompsoniae

Penstemon grandiflorus

Phenology Flowering May–Aug. Flowering Apr–Jul.
Habitat Sandy to gravelly soils, sagebrush shrublands, pine-juniper woodlands, pine forests. Sandy or calcareous soils, tallgrass, mixed-grass, and sand prairies.
Elevation 1500–3400 m. (4900–11200 ft.) 200–1800(–2400) m. (700–5900(–7900) ft.)
Distribution
from FNA
AZ; CA; NV; UT
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
CO; CT; IA; IL; IN; KS; MA; MI; MN; MO; MT; ND; NE; NM; OH; OK; SD; TX; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

D. D. Keck (1937) recognized two subspecies in his treatment of Penstemon thompsoniae: subsp. jaegeri, restricted to mountains of Clark County, Nevada, which he distinguished by its few, remote stems and open inflorescences, and subsp. thompsoniae in Arizona, Nevada, and Utah, which he distinguished by its tufted stems and compact inflorescences. A morphologic continuum exists between the two subspecies.

Neese described var. desperatus from Beaver and Iron counties, Utah, and eastern Nevada, distinguishing it from var. thompsoniae by its longer stems and inflorescences, and smaller leaves. She later concluded that geographic variation in Penstemon thompsoniae was not sufficiently geographically correlated to recognize infraspecific taxa (E. C. Neese 1993).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Widely distributed in the western Midwest and Great Plains in the United States, Penstemon grandiflorus is cultivated as an ornamental for its showy flowers. Reports from Connecticut (D. W. Magee and H. E. Ahles 2007), Indiana (K. Yatskievych 2000), Massachusetts (Magee and Ahles), Michigan (E. G. Voss 1972–1996), and Ohio (T. S. Cooperrider 1995) appear to be based on introductions. Penstemon grandiflorus has been seeded along highways in Iowa and Nebraska, where it is also native.

The validity of the name Penstemon grandiflorus has been debated owing to the meager diagnosis by Nuttall. The name is accepted here, making P. bradburyi Pursh, an illegitimate, superfluous replacement for P. grandiflorus.

The Dakota, Kiowa, and Sioux tribes, centered in the Great Plains, use Penstemon grandiflorus as an analgesic, a gastrointestinal aid, and for fevers (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Source FNA vol. 17, p. 107. FNA vol. 17, p. 118.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Caespitosi Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Coerulei
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Synonyms P. pumilus var. thompsoniae, P. thompsoniae var. desperatus, P. thompsoniae subsp. jaegeri
Name authority (A. Gray) Rydberg: Bull. Torrey Bot. Club 36: 690. (1909) — (as Pentstemon) Nuttall: Cat. Pl. Upper Louisiana, no. 64. (1813) — (as grandiflorum)
Web links