The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

mat-root beardtongue, matroot penstemon

beard-lip beardtongue, beardlip penstemon, scarlet penstemon, Southwestern beardtongue

Habit Herbs.
Stems

ascending to erect, (15–)20–42 cm, retrorsely hairy or puberulent, not glaucous.

erect, sometimes ascending, 30–100 cm, glabrous or puberulent proximally, usually slightly glaucous.

Leaves

essentially cauline, basal absent or poorly developed, not leathery, ± puberulent;

cauline (4 or)5–8 pairs, sessile, (20–)30–65 × (2–)4–10(–20) mm, blade ovate to lanceolate, base tapered, margins entire, apex obtuse to acute.

glabrous or sparsely to densely puberulent, not glaucous;

basal and proximal cauline 30–80(–140) × (6–)12–30(–35) mm, blade oblanceolate, base tapered, margins entire, apex obtuse, acute, or acuminate;

cauline 3–7(–14) pairs, sessile, 28–142 × 1–8(–15) mm, blade lanceolate to linear, base tapered, apex acuminate, sometimes acute.

Thyrses

interrupted or continuous, cylindric, 5–14 cm, axis glandular-pubescent, verticillasters (2 or)3–6, cymes 2–4(–8)-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate to linear, 7–46 × 1–10(–20) mm, margins entire;

peduncles and pedicels ascending to erect, glandular-pubescent.

± secund, sometimes cylindric, 11–69 cm, axis glabrous, verticillasters 6–14(–19), cymes (1 or)2–4-flowered;

proximal bracts linear, 15–70(–126) × 1–10 mm;

peduncles and pedicels spreading to ascending, glabrous.

Flowers

calyx lobes lanceolate, 5–8 × 1.2–2.5 mm, glandular-pubescent;

corolla blue to dark blue, purple, or violet, with reddish purple nectar guides, bilabiate, not personate, funnelform, 16–23 mm, glandular-pubescent externally, moderately yellowish lanate internally abaxially, tube 4.5–6 mm, throat slightly inflated, 4–6 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, navicular to subexplanate, 0.8–1.3 mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, sutures papillate;

staminode 10–12 mm, included, 0.3–0.4 mm diam., tip straight, distal 1 mm densely pilose or lanate, hairs yellow, to 1.4 mm, remaining distal 4–5 mm sparsely pilose, hairs yellow, to 0.5 mm;

style 11–14 mm.

calyx lobes ovate to lanceolate, (3–)4–6(–9) × 1.9–2.8(–3.2) mm, margins entire or erose, glabrous or obscurely glandular-pubescent;

corolla red or orangish red to crimson or scarlet, with reddish violet nectar guides, bilaterally symmetric, strongly bilabiate, tubular-funnelform, 26–32(–36) mm, glabrous or sparsely white-lanate or yellow-lanate internally abaxially, tube 5–8 mm, throat 5–6 mm diam., not constricted at orifice, slightly 2-ridged abaxially, abaxial lobes strongly reflexed, adaxial lobes projecting;

stamens exserted (but usually concealed beneath projecting adaxial lip), pollen sacs opposite, proximal 1/4–1/3 indehiscent, 1.5–2(–2.2) mm, sides glabrous or sparsely to moderately lanate-villous, hairs white, to 1.5 mm, sutures papillate or denticulate, teeth to 0.1 mm;

staminode 15–17 mm, included, tip straight, glabrous;

style 22–27 mm.

Capsules

5–8 × 3.5–5 mm, glabrous.

10–14 × 6–8 mm.

2n

= 16.

Penstemon radicosus

Penstemon barbatus

Phenology Flowering May–Jul.
Habitat Rocky flats, slopes, ravines, sagebrush shrublands, pine woodlands.
Elevation 1500–2400 m. (4900–7900 ft.)
Distribution
from FNA
CO; ID; MT; NV; UT; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AZ; CA; CO; NM; TX; UT; n Mexico
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Penstemon radicosus is known from the Central Rocky Mountains and mountain ranges in the northern Great Basin. The species is most likely to be confused with P. laxus or P. watsonii.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Varieties 3 (3 in the flora).

Penstemon barbatus is among the more widespread and conspicuous penstemons in the desert Southwest and Southern Rocky mountains. Putative hybrids reported between P. barbatus and P. comarrhenus, P. glaber, P. strictus, and P. virgatus were summarized by F. S. Crosswhite (1965); putative hybrids involving P. pseudoputus and P. putus also are suspected among some herbarium specimens. Penstemon barbatus is widely cultivated for its showy flowers; cultivars with yellow corollas also exist. Penstemon barbatus was reported for Suffolk County, Massachusetts (D. W. Magee and H. E. Ahles 2007); that report, or that those plants persisted outside of cultivation, has not been confirmed.

Various groups of Apache, Navajo, and Western Keres of Arizona and New Mexico used Penstemon barbatus for drugs, ceremonies, and decorations (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Pollen sac sides sparsely to moderately lanate-villous.
var. trichander
1. Pollen sac sides glabrous.
→ 2
2. Corollas yellow-lanate internally abaxially.
var. barbatus
2. Corollas glabrous or sparsely white-lanate internally abaxially.
var. torreyi
Source FNA vol. 17, p. 219. FNA vol. 17, p. 146.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Elmigera
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. barbatus var. barbatus, P. barbatus var. torreyi, P. barbatus var. trichander
Synonyms Chelone barbata
Name authority A. Nelson: Bull. Torrey Bot. Club 25: 280. (1898) — (as Pentstemon) (Cavanilles) Roth: Catal. Bot. 3: 49. (1806) — (as Pentstemon barbata)
Web links