The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

desert penstemon, Mojave beardtongue

Arizona beardtongue, coiled anther penstemon

Habit Herbs.
Stems

ascending to erect, (30–)60–100 cm, slightly glaucous or not.

ascending to erect, (10–)13–36(–40) cm, glabrous or sparsely retrorsely hairy proximally, sometimes also sparsely glandular-pubescent.

Leaves

basal and proximal cauline 20–165 × 12–50 mm, blade ovate to lanceolate, base tapered, margins finely to coarsely dentate, apex obtuse to acute;

cauline 4–7 pairs, sessile or proximals short-petiolate, 45–90 × 22–76 mm, blade ovate to triangular, base tapered or sessile on proximals, auriculate-clasping to connate-perfoliate on distal ones, margins finely to coarsely dentate, apex acute.

basal and cauline, not leathery, glabrous or sparsely retrorsely hairy along midvein;

basal and proximal cauline petiolate, 16–75(–120) × 6–15(–22) mm, blade oblanceolate, base tapered, margins entire or sinuate-dentate, apex obtuse to acute;

cauline 2–4 pairs, short-petiolate or sessile, 25–105 × 2–12 mm, blade lanceolate to linear, base tapered, margins entire or sinuate-dentate to dentate, apex acute, rarely obtuse.

Thyrses

interrupted or continuous, secund, (6–)12–48 cm, axis glabrous, verticillasters 4–13, cymes 1–3(–6)-flowered;

proximal bracts ovate (connate-perfoliate) or lanceolate (auriculate-clasping), (9–)16–55 × 10–60 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, glabrous or glandular-pubescent.

interrupted to compact, secund, 6–20 cm, axis densely glandular-pubescent, verticillasters 4–9, cymes (1–)3–7-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, 12–70 × 2–8 mm;

peduncles and pedicels glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes ovate, 3–5.5 × 2–3.2 mm, glabrous or glandular-pubescent;

corolla rose pink, with reddish purple nectar guides, strongly bilabiate, ventricose, (18–)25–34 mm, glandular-pubescent externally, glandular-pubescent internally, tube 6–9 mm, length 1.6–2 times calyx lobes, throat gradually inflated, ± constricted at orifice, 7–10 mm diam., rounded abaxially;

stamens: longer pair reaching orifice, filaments of shorter pair glandular-puberulent proximally, pollen sacs explanate, 1.5–2 mm, sutures smooth;

staminode 11–17 mm, included, 0.2–0.4 mm diam., tip straight to recurved, glabrous or distal 1–2 mm sparsely to moderately lanate, hairs yellow, to 1 mm;

style 20–25 mm, glabrous.

calyx lobes lanceolate, 6–9 × 1.3–2.2 mm, glandular-pubescent;

corolla lavender to violet, with deep violet nectar guides, ventricose-ampliate, 14–20(–22) mm, moderately white-pilose and glandular-pubescent internally abaxially, tube 5–8 mm, throat abruptly inflated, not constricted at orifice, 7–11 mm diam., rounded abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, explanate, 0.8–1.2 mm, dehiscing completely, sutures smooth;

staminode 11–13 mm, prominently exserted, 0.7–0.9 mm diam., tip recurved, distal 8–9 mm densely lanate, hairs yellow, to 2 mm, and medial hairs shorter, stiffer, and retrorse;

style 11–13 mm.

Capsules

7–12 × 4–6 mm, glabrous.

6–11 × 5–6 mm.

Penstemon pseudospectabilis

Penstemon ophianthus

Phenology Flowering May–Jun.
Habitat Sandy, gravelly, or clayey soils, sagebrush shrublands, pinyon-juniper and oak woodlands, ponderosa pine forests.
Elevation 1500–2300 m. (4900–7500 ft.)
Distribution
from FNA
AZ; CA; NM; UT; n Mexico
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AZ; CO; NM; UT
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 2 (2 in the flora).

Two varieties, distinguished on the basis of inflorescence indument, are largely allopatric. Penstemon ×crideri A. Nelson, a putative hybrid between P. eatonii and P. pseudospectabilis, has been reported from Arizona (A. Nelson 1936).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon ophianthus is confused most often with P. jamesii and less often with P. breviculus.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Peduncles, pedicels, and calyx lobes glandular-pubescent.
var. pseudospectabilis
1. Peduncles, pedicels, and calyx lobes glabrous.
var. connatifolius
Source FNA vol. 17, p. 253. FNA vol. 17, p. 141.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Spectabiles Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Cristati
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. pseudospectabilis var. connatifolius, P. pseudospectabilis var. pseudospectabilis
Synonyms P. jamesii subsp. ophianthus
Name authority M. E. Jones: Contr. W. Bot. 12: 66. (1908) — (as Pentstemon) Pennell: Contr. U.S. Natl. Herb. 20: 343. (1920)
Web links