The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

thick-leaf beardtongue, thickleaf penstemon

upland beardtongue

Stems

ascending to erect, (10–)15–57 cm, glabrous.

erect, (10–)30–80 cm, glabrous, not glaucous.

Leaves

basal and cauline, glabrous;

basal and proximal cauline 18–180 × 5–45(–53) mm, blade spatulate to lanceolate, base tapered, apex rounded to obtuse, acute, or mucronate;

cauline 2–5 pairs, short-petiolate or sessile, 15–80 × 7–32 mm, blade obovate, ovate, oblanceolate, or lanceolate, base tapered, clasping, or cordate-clasping, apex acute to rounded or mucronate.

basal and cauline, not leathery, glabrous, not glaucous;

basal and proximal cauline 26–140 × 3–19 mm, blade oblanceolate, base tapered, margins entire, apex obtuse to acute;

cauline 2–5 pairs, sessile, 50–90 × (3–)6–9(–18) mm, blade oblanceolate to lanceolate, base clasping, apex acute.

Thyrses

continuous or interrupted, cylindric, (5–)9–27 cm, axis glabrous, verticillasters (2–)4–10, cymes (1–)3–6-flowered;

proximal bracts ovate to lanceolate or oblong, 9–46 × 7–15 mm;

peduncles and pedicels glabrous, peduncles to 26 mm.

continuous to ± interrupted, secund or cylindric, 5–40 cm, axis glabrous or ± glandular-pubescent, verticillasters (4 or)5–9, cymes 1–5-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, 15–54 × 2–15 mm;

peduncles and pedicels glabrous or glandular-pubescent, peduncles to 11 mm, pedicels 1–10 mm.

Flowers

calyx lobes ovate to lanceolate, (2.5–)4–7 × 1.8–2.8 mm, margins entire or erose, broadly scarious, apex acute to acuminate or caudate, glabrous;

corolla blue to violet, sometimes lavender, with or without reddish violet nectar guides, tubular-funnelform to ventricose, 12–20 mm, glabrous externally, glabrous internally or sparsely white-villous abaxially, tube 4–6 mm, throat gradually inflated, 5–6 mm diam., rounded abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice, pollen sacs opposite, (0.7–)1–1.5 mm, sutures smooth or papillate;

staminode 8–12 mm, reaching orifice or slightly exserted, (0.2–)0.5–2 mm diam., tip recurved, prominently bifurcate, distal 4–8 mm densely villous, hairs yellow to golden yellow, to 2.5 mm;

style 11–15 mm.

calyx lobes ovate, 3.5–8 × 1.8–3 mm, margins erose, glabrous or glandular-pubescent;

corolla blue to bluish violet, with or without reddish purple nectar guides, ventricose, 17–25(–30) mm, glabrous or glandular-pubescent externally, glabrous or ± glandular-pubescent internally abaxially, tube 5–8 mm, throat gradually inflated, slightly constricted at orifice, 6–8 mm diam., rounded abaxially;

stamens: longer pair reaching orifice or slightly exserted, pollen sacs opposite, navicular, 1.2–1.8 mm, dehiscing incompletely, connective not splitting, sides sparsely to moderately hispid or pubescent, hairs whitish, to 0.3 mm, sutures denticulate, teeth to 0.1 mm;

staminode 12–15 mm, reaching orifice or slightly exserted, 0.4–0.6 mm diam., tip straight to recurved, distal 3–5 mm sparsely villous, hairs yellow, to 1 mm;

style 15–18 mm.

Capsules

10–14 × 5–7 mm.

8–12 × 4–6 mm.

Seeds

2–3 mm.

2n

= 16.

Penstemon pachyphyllus

Penstemon saxosorum

Phenology Flowering Jun–Aug.
Habitat Sagebrush shrublands, openings in pine forests.
Elevation 2400–3600 m. (7900–11800 ft.)
Distribution
from FNA
AZ; NV; UT
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
CO; WY
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 2 (2 in the flora).

E. C. Neese (1993) considered Penstemon mucronatus transitional to P. pachyphyllus var. pachyphyllus in northeastern Utah. Penstemon mucronatus is distinguished from P. pachyphyllus var. pachyphyllus by its narrower staminodes bearing shorter, less tangled hairs, and its nectar guides extending onto the corolla limbs.

The Havasupai tribe of northwestern Arizona uses leaves of Penstemon pachyphyllus to make a deer call for hunting (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon saxosorum is known in north-central and northwestern Colorado and south-central Wyoming. Populations in the Bridger Basin in Moffat County, Colorado, and Daggett and Uintah counties, Utah, lie between the main ranges of P. saxosorum and P. subglaber. Plants in those populations have pollen sacs 0.7–0.9 mm; corollas sparsely glandular and 18–20 mm; and corolla throats 5–7 mm in diameter. M. L. Moorman (1982) believed that they represented an undescribed species. Pending further study, Colorado plants are referred to P. saxosorum and Utah plants to P. subglaber.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Staminodes 8–9 × 1–2 mm, distal 6–8 mm densely villous, hairs to 2.5 mm; Utah.
var. pachyphyllus
1. Staminodes 10–12 × (0.2–)0.5–1 mm, distal 4–7 mm densely villous, hairs to 1.5 mm; Arizona, Nevada, Utah.
var. congestus
Source FNA vol. 17, p. 123. FNA vol. 17, p. 178.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Coerulei Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Glabri
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. pachyphyllus var. congestus, P. pachyphyllus var. pachyphyllus
Synonyms P. nitidus var. major
Name authority A. Gray ex Rydberg: Fl. Rocky Mts., 770, 1066. (1917) — (as Pentstemon) Pennell: Contr. U.S. Natl. Herb. 20: 349. (1920)
Web links