The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

thick-leaf beardtongue, thickleaf penstemon

derived penstemon, Plumas County beardtongue

Habit Subshrubs.
Stems

ascending to erect, (10–)15–57 cm, glabrous.

ascending to erect, 20–80 cm, glabrous, sometimes ± puberulent, hairs pointed, glaucous.

Leaves

basal and cauline, glabrous;

basal and proximal cauline 18–180 × 5–45(–53) mm, blade spatulate to lanceolate, base tapered, apex rounded to obtuse, acute, or mucronate;

cauline 2–5 pairs, short-petiolate or sessile, 15–80 × 7–32 mm, blade obovate, ovate, oblanceolate, or lanceolate, base tapered, clasping, or cordate-clasping, apex acute to rounded or mucronate.

basal and cauline, basal sometimes few, opposite, glabrous, sometimes proximals puberulent, hairs pointed, glaucous;

basal and proximal cauline 15–80 × 2–10 mm, blade spatulate to oblanceolate, base tapered, margins entire, apex rounded to obtuse or acute;

cauline 4–6 pairs, sessile, 20–80 × 3–9 mm, blade ovate to lanceolate, base tapered, margins entire, apex acute.

Thyrses

continuous or interrupted, cylindric, (5–)9–27 cm, axis glabrous, verticillasters (2–)4–10, cymes (1–)3–6-flowered;

proximal bracts ovate to lanceolate or oblong, 9–46 × 7–15 mm;

peduncles and pedicels glabrous, peduncles to 26 mm.

interrupted, cylindric, 5–25 cm, axis glandular-pubescent, verticillasters 4–6, cymes 1–3-flowered, 2 per node;

proximal bracts ovate to lanceolate, 4–50 × 1–8 mm;

peduncles and pedicels ascending, glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes ovate to lanceolate, (2.5–)4–7 × 1.8–2.8 mm, margins entire or erose, broadly scarious, apex acute to acuminate or caudate, glabrous;

corolla blue to violet, sometimes lavender, with or without reddish violet nectar guides, tubular-funnelform to ventricose, 12–20 mm, glabrous externally, glabrous internally or sparsely white-villous abaxially, tube 4–6 mm, throat gradually inflated, 5–6 mm diam., rounded abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice, pollen sacs opposite, (0.7–)1–1.5 mm, sutures smooth or papillate;

staminode 8–12 mm, reaching orifice or slightly exserted, (0.2–)0.5–2 mm diam., tip recurved, prominently bifurcate, distal 4–8 mm densely villous, hairs yellow to golden yellow, to 2.5 mm;

style 11–15 mm.

calyx lobes ovate to lanceolate, 3.8–6 × 1.5–2.2 mm, glandular-pubescent;

corolla violet to blue or purple, without nectar guides, ventricose to ventricose-ampliate, 25–38 mm, glandular-pubescent externally, glabrous internally, tube 7–9 mm, throat gradually inflated, 8–10 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens included, filaments glabrous, pollen sacs parallel, 2.4–3.2 mm, distal 1/5–1/3 indehiscent, sides pilose to lanate, hairs white, to 0.6 mm near filament attachment, sutures denticulate, teeth to 0.2 mm;

staminode 11–15 mm, included, 0.4–0.6 mm diam., glabrous;

style 15–20 mm.

Capsules

10–14 × 5–7 mm.

7–9 × 4–5 mm.

Seeds

2–3 mm.

2n

= 64.

Penstemon pachyphyllus

Penstemon neotericus

Phenology Flowering May–Aug(–Oct).
Habitat Volcanic soils, scrub, open pine and fir forests.
Elevation 1000–2200 m. (3300–7200 ft.)
Distribution
from FNA
AZ; NV; UT
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
CA
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 2 (2 in the flora).

E. C. Neese (1993) considered Penstemon mucronatus transitional to P. pachyphyllus var. pachyphyllus in northeastern Utah. Penstemon mucronatus is distinguished from P. pachyphyllus var. pachyphyllus by its narrower staminodes bearing shorter, less tangled hairs, and its nectar guides extending onto the corolla limbs.

The Havasupai tribe of northwestern Arizona uses leaves of Penstemon pachyphyllus to make a deer call for hunting (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon neotericus is known from the Cascade Range and northern Sierra Nevada of northern California (Butte, Lassen, Placer, Plumas, Shasta, Sierra, Siskiyou, Tehama, and Yuba counties). D. D. Keck (1932) used morphologic and geographic data to hypothesize that P. neotericus, an octoploid, arose through hybridization between P. azureus and P. laetus. J. Clausen (1933) provided cytological evidence supporting that hypothesis. A diploid chromosome number of 2n = 32 listed by N. H. Holmgren (1993) is probably a transcription error.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Staminodes 8–9 × 1–2 mm, distal 6–8 mm densely villous, hairs to 2.5 mm; Utah.
var. pachyphyllus
1. Staminodes 10–12 × (0.2–)0.5–1 mm, distal 4–7 mm densely villous, hairs to 1.5 mm; Arizona, Nevada, Utah.
var. congestus
Source FNA vol. 17, p. 123. FNA vol. 17, p. 238.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Coerulei Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Saccanthera
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. pachyphyllus var. congestus, P. pachyphyllus var. pachyphyllus
Synonyms P. nitidus var. major
Name authority A. Gray ex Rydberg: Fl. Rocky Mts., 770, 1066. (1917) — (as Pentstemon) D. D. Keck: Univ. Calif. Publ. Bot. 16: 398, fig. 13. (1932)
Web links