The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

toad-flax beardtongue, toadflax penstemon

Penstemon rattanii

Rattan's beardtongue, Rattan's penstemon

Habit Herbs.
Stems

ascending to erect, 8–50 cm, retrorsely hairy, hairs pointed or white, scalelike.

ascending to erect, (15–)30–120 cm, glabrous, sometimes glabrous proximally, glandular-pubescent distally, not glaucous.

Leaves

not leathery, glabrous, glabrate, or sparsely to densely retrorsely hairy, hairs pointed, sometimes appressed, white, scalelike;

cauline 6–12(–20) pairs, petiolate or sessile, 4–26 × 0.5–3.5 mm, blade oblanceolate to lanceolate or linear, base tapered to truncate, apex mucronate.

basal and cauline, not leathery, glabrous;

basal and proximal cauline 30–250 × 7–50 mm, blade elliptic to lanceolate, base tapered, margins serrate to dentate, apex obtuse to acute;

cauline 2–5 pairs, short-petiolate or sessile, (10–)20–75(–110) × 5–30(–38) mm, blade oblong to triangular-ovate, base truncate to cordate-clasping distally, margins serrate to dentate, apex obtuse to acute.

Thyrses

continuous or interrupted, ± secund, 3–17 cm, axis glandular-pubescent, verticillasters 3–9(–12), cymes 1 or 2(or 3)-flowered, 1(or 2) per node;

proximal bracts lanceolate to linear, 6–25 × 0.7–1 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, retrorsely hairy, hairs pointed, and sparsely glandular-pubescent.

interrupted, cylindric, 2–24 cm, axis glandular-pubescent, verticillasters 2–7, cymes 3–11-flowered, 2 per node;

proximal bracts triangular to lanceolate, 6–50 × 1–22 mm, margins entire or ± serrate;

peduncles and pedicels ascending to erect, glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes ovate, rarely lanceolate, 4–7(–9) × 2–3 mm, broadly scarious-margined, apex acute to acuminate, glandular-pubescent, hairs pointed;

corolla blue or lavender, lined internally abaxially with reddish purple nectar guides, ventricose-ampliate, 16–20 mm, moderately white- or yellowish villous internally abaxially, tube 5–6 mm, throat abruptly inflated, 5.5–8 mm diam., slightly 2-ridged abaxially;

stamens: longer pair reaching orifice or slightly exserted, filaments glabrous, pollen sacs opposite, navicular, 0.9–1.3 mm, sutures papillate;

staminode 6–8 mm, exserted, flattened distally, 0.3–0.5 mm diam., tip straight to recurved, distal 1–5 mm densely pilose, hairs yellow or golden yellow, to 1.2 mm, rest of distal 1–7 mm glabrous or sparsely to moderately pilose;

style 10–11 mm.

calyx lobes ovate to ovate-oblong or lanceolate, 4–10 × (1–)1.5–2.5 mm, glandular-pubescent;

corolla lavender to purple or violet, with reddish purple nectar guides, ventricose to ventricose-ampliate, 20–30 mm, glandular-pubescent externally, sparsely to densely white-lanate internally, tube 6–7 mm, throat abruptly inflated, 8–10 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, subexplanate, 1.2–1.5 mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, sutures smooth or papillate;

staminode 21–26 mm, exserted, 0.3–0.4 mm diam., tip straight to recurved, distal 6–10 mm sparsely to moderately lanate, hairs white or yellow, to 3 mm;

style 16–19 mm.

Capsules

5–9 × 3.5–5 mm.

5–9 × 3.5–5 mm, glabrous.

2n

= 16.

Penstemon linarioides

Penstemon rattanii

Distribution
from FNA
AZ; CO; NM; NV; UT
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
CA; OR
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 4 (4 in the flora).

Penstemon linarioides is widespread and highly variable. D. D. Keck (1937) recognized seven subspecies on the basis of habit, pubescence, leaf shape, and staminode bearding. Some of the variation on which those subspecies are based appears to be clinal or too variable within or among regional populations to be of taxonomic value.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Varieties 2 (2 in the flora).

Penstemon rattanii comprises two morphologically distinct and geographically allopatric varieties confined to the Coast Range of California and Oregon.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Leaves glabrous, glabrate, retrorsely hairy, or pubescent, hairs pointed.
var. sileri
1. Leaves sparsely to densely retrorsely hairy, hairs appressed, white, scalelike.
→ 2
2. Cauline leaf blades oblanceolate, distals sometimes lanceolate, 1.5–3.5 mm wide.
var. maguirei
2. Cauline leaf blades oblanceolate to linear, 0.5–2 mm wide.
→ 3
3. Staminodes: distal 3–5 mm densely pilose, hairs golden yellow or yellow, to 1 mm, rest of distal 1–4 mm sparsely to moderately pilose.
var. linarioides
3. Staminodes: distal 1 mm densely pilose, hairs yellow, to 0.8 mm, rest of distal 3–4 mm glabrous or sparsely pilose (with much shorter hairs).
var. coloradoensis
1. Calyx lobes usually longer than capsules, lanceolate, sometimes ovate, (5.5–)6.5–10 mm, apices acute to acuminate, sometimes obtuse; nw California, sw Oregon.
var. rattanii
1. Calyx lobes usually shorter than capsules, ovate-oblong, 4–7 mm, apices obtuse to acute; wc California.
var. kleei
Source FNA vol. 17, p. 103. FNA vol. 17, p. 219.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Caespitosi Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. linarioides var. coloradoensis, P. linarioides var. linarioides, P. linarioides var. maguirei, P. linarioides var. sileri
P. rattanii var. kleei, P. rattanii var. rattanii
Name authority A. Gray: in W. H. Emory, Rep. U.S. Mex. Bound. 2(1): 112. (1859) — (as Pentstemon) A. Gray: Proc. Amer. Acad. Arts 15: 50. (1879) — (as Pentstemon rattani)
Web links