The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

gay penstemon, mountain blue penstemon, western gray beardtongue

large beardtongue, largeflower penstemon, shell-leaf beardtongue

Habit Herbs or subshrubs.
Stems

decumbent to ascending or erect, 15–90 cm, retrorsely hairy, hairs pointed, not glaucous.

erect, (40–)50–95(–120) cm, glabrous.

Leaves

cauline, opposite, puberulent or retrorsely hairy, hairs pointed, sometimes glabrate, not glaucous;

cauline 4–8 pairs, sessile or proximals short-petiolate, 13–85(–110) × 2–22 mm, blade oblanceolate to lanceolate or linear, base tapered to truncate, margins entire, apex acute.

basal and cauline, glabrous;

basal and proximal cauline 30–160 × 6–50 mm, blade spatulate to obovate, base tapered, apex rounded to obtuse or acute;

cauline 4–8 pairs, sessile, 18–90(–110) × 15–50 mm, blade spatulate to orbiculate, base clasping, apex rounded to obtuse.

Thyrses

interrupted, cylindric, 10–30(–43) cm, axis glandular-pubescent, verticillasters 6–12, cymes 1–5-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, rarely linear, 9–40 × 2–10 mm;

peduncles and pedicels spreading to ascending, glandular-pubescent.

interrupted, cylindric, 12–30(–40) cm, axis glabrous, verticillasters 3–7(–9), cymes 2–4-flowered;

proximal bracts ovate to elliptic or orbiculate, (9–)16–83 × (9–)16–54 mm;

peduncles and pedicels glabrous.

Flowers

calyx lobes ovate to lanceolate, 4–11 × 1–2.8 mm, glandular-pubescent;

corolla violet to blue or purple, with or without violet nectar guides, funnelform to ampliate, 21–35 mm, glandular-pubescent externally, glabrous internally, tube 6–9 mm, throat gradually inflated, 8–10 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice, filaments glabrous, pollen sacs parallel, 1.8–2.8 mm, distal 1/5–1/3 indehiscent, sides pubescent to lanate, hairs white, to 1 mm near filament attachment, sutures denticulate, teeth to 0.3 mm;

staminode 17–19 mm, included or reaching orifice, 0.5–0.6 mm diam., glabrous;

style 16–22 mm.

calyx lobes ovate to lanceolate, 7–11 × 2.5–4 mm, margins entire, rarely erose, herbaceous or narrowly scarious, glabrous;

corolla lavender to blue or pinkish blue, with magenta nectar guides, ampliate, 35–48 mm, glabrous externally, glabrous internally, tube 10–13 mm, throat abruptly inflated, 15–18 mm diam., rounded abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, 2.1–2.6 mm, sutures papillate;

staminode 16–21 mm, included or reaching orifice, 2–2.6 mm diam., tip recurved to coiled, distal 1–2 mm sparsely villous, hairs golden yellow, to 0.5 mm;

style 19–30 mm.

Capsules

7–9 × 4–6 mm.

16–20(–25) × 8–15 mm.

2n

= 16.

Penstemon laetus

Penstemon grandiflorus

Phenology Flowering Apr–Jul.
Habitat Sandy or calcareous soils, tallgrass, mixed-grass, and sand prairies.
Elevation 200–1800(–2400) m. (700–5900(–7900) ft.)
Distribution
from FNA
CA; OR
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
CO; CT; IA; IL; IN; KS; MA; MI; MN; MO; MT; ND; NE; NM; OH; OK; SD; TX; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 3 (3 in the flora).

Penstemon laetus occurs from the Cascade Range of south-central Oregon south through the Sierra Nevada of California to the Western Transverse Ranges of southwestern California. The species comprises three partially sympatric varieties.

The Karuk tribe of northwestern California use an infusion of Penstemon laetus as a psychological aid (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Widely distributed in the western Midwest and Great Plains in the United States, Penstemon grandiflorus is cultivated as an ornamental for its showy flowers. Reports from Connecticut (D. W. Magee and H. E. Ahles 2007), Indiana (K. Yatskievych 2000), Massachusetts (Magee and Ahles), Michigan (E. G. Voss 1972–1996), and Ohio (T. S. Cooperrider 1995) appear to be based on introductions. Penstemon grandiflorus has been seeded along highways in Iowa and Nebraska, where it is also native.

The validity of the name Penstemon grandiflorus has been debated owing to the meager diagnosis by Nuttall. The name is accepted here, making P. bradburyi Pursh, an illegitimate, superfluous replacement for P. grandiflorus.

The Dakota, Kiowa, and Sioux tribes, centered in the Great Plains, use Penstemon grandiflorus as an analgesic, a gastrointestinal aid, and for fevers (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Calyx lobes lanceolate, 7–11 × 1–2 mm.
var. leptosepalus
1. Calyx lobes ovate to lanceolate, 4–8.5 × 1–2.8 mm.
→ 2
2. Anthers ovate to elliptic in outline, pollen sacs 1.8–2.3 mm.
var. laetus
2. Anthers sagittate in outline, pollen sacs 2.1–2.8 mm.
var. sagittatus
Source FNA vol. 17, p. 236. FNA vol. 17, p. 118.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Saccanthera Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Coerulei
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. laetus var. laetus, P. laetus var. leptosepalus, P. laetus var. sagittatus
Name authority A. Gray: Proc. Boston Soc. Nat. Hist. 7: 147. (1859) — (as Pentstemon) Nuttall: Cat. Pl. Upper Louisiana, no. 64. (1813) — (as grandiflorum)
Web links