The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

James' beardtongue, James' penstemon

Eaton firecracker, Eaton's beardtongue, firecracker beardtongue, firecracker penstemon

Stems

ascending to erect, 10–45(–52) cm, glabrate or retrorsely hairy proximally, glandular-pubescent distally.

ascending to erect, 40–100 cm, glabrous or retrorsely hairy, not glaucous.

Leaves

basal and cauline, not leathery, glabrous or retrorsely hairy along midvein, especially adaxially;

basal and proximal cauline petiolate, 20–80(–105) × (2–)5–10(–13) mm, blade oblanceolate to lanceolate or linear, base tapered, margins entire or serrate, apex obtuse to acute;

cauline 3–6 pairs, sessile, 20–100(–110) × 5–15 mm, blade lanceolate to linear, base tapered to slightly clasping, margins entire or remotely dentate to remotely serrate, apex acute, rarely obtuse.

glabrous or retrorsely hairy, not glaucous;

basal and proximal cauline 50–100(–200) × 15–28(–50) mm, blade obovate to elliptic, base tapered, margins entire, apex obtuse to acute;

cauline 3–5 pairs, short-petiolate or sessile, 24–90(–145) × 8–28 mm, blade ovate or lanceolate, proximals sometimes oblanceolate, base tapered to cordate-clasping, apex acute, rarely obtuse.

Thyrses

continuous or interrupted, secund, 5–20(–24) cm, axis densely glandular-pubescent, verticillasters 2–8, cymes 2–5-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, (9–)25–90 × (1–)3–15 mm;

peduncles and pedicels densely glandular-pubescent.

secund, (9–)25–45 cm, axis glabrous or retrorsely hairy, verticillasters 4–12, cymes 1- or 2(–4)-flowered;

proximal bracts lanceolate, 6–49 × 1–8 mm;

peduncles and pedicels erect, sometimes ascending, glabrous or sparsely puberulent.

Flowers

calyx lobes ovate to lanceolate, 8–12 × 2–3 mm, glandular-pubescent;

corolla white to lavender, pink, or violet, with magenta or violet-blue nectar guides, ventricose, 24–32(–35) mm, moderately to densely white-pilose and glandular-pubescent internally abaxially, tube 8–10 mm, throat abruptly inflated, slightly constricted at orifice, 9–15 mm diam., rounded abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, explanate, 1–1.2 mm, dehiscing completely, sutures smooth;

staminode 14–17 mm, prominently exserted, 0.3–0.4 mm diam., tip recurved, distal 10–14 mm lanate, hairs yellow, to 3.5 mm, and medial hairs shorter, stiffer, and retrorse;

style 17–18 mm.

calyx lobes ovate, (2.5–)3–5(–6) × 1.8–3 mm, margins erose, rarely entire, glabrous;

corolla red to scarlet, essentially without nectar guides, nearly radially symmetric, weakly bilabiate, tubular, 24–30(–33) mm, glabrous internally, tube 6–10 mm, throat 5–7(–9) mm diam., not constricted at orifice, rounded abaxially, abaxial lobes projecting to barely spreading, adaxial lobes projecting to barely spreading;

stamens included, reaching orifice, or exserted, pollen sacs parallel, proximal 1/4–1/2 indehiscent, (1.4–)1.8–2.4(–2.8) mm, sides glabrous or obscurely hispidulous with tan enations less than 0.1 mm, sutures papillate or denticulate, teeth to 0.1 mm;

staminode 14–17 mm, included, tip straight, glabrous or distal 1–4 mm sparsely to densely pubescent, hairs yellow, to 1 mm;

style 23–27 mm, usually exserted.

Capsules

10–16 × 5–7 mm.

10–14 × 4–8 mm.

2n

= 16.

Penstemon jamesii

Penstemon eatonii

Phenology Flowering May–Jul.
Habitat Sandy, gravelly, or loamy soils, shortgrass prairies, sagebrush shrublands.
Elevation 1100–2300 m. (3600–7500 ft.)
Distribution
from FNA
CO; KS; NM; TX; Mexico (Coahuila)
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AZ; CA; CO; ID; NM; NV; UT; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Penstemon jamesii occurs on the southern High Plains and trans-Pecos regions from southeastern Colorado and southwestern Kansas through eastern New Mexico and western Texas to northern Coahuila, Mexico.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Varieties 3 (3 in the flora).

Penstemon ×jonesii Pennell, a putative hybrid between P. eatonii and P. laevis, is known only from Kane and Washington counties, Utah (E. C. Neese and N. D. Atwood 2003). Penstemon ×crideri A. Nelson, a putative hybrid between P. eatonii and P. pseudospectabilis, has been reported from Arizona (A. Nelson 1936). Penstemon ×mirus A. Nelson, a putative hybrid between P. eatonii and P. palmeri, has been reported from Arizona (Nelson 1938). A wild hybrid between P. centranthifolius and P. eatonii has been reported from San Bernardino County, California (Paul Wilson and M. Valenzuela 2002).

The Hopi and Kayenta Navajo of northeastern Arizona use Penstemon eatonii as a drug or ceremonial plant (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Stems glabrous, rarely obscurely retrorsely hairy at proximal nodes; leaves glabrous.
var. eatonii
1. Stems retrorsely hairy; leaves retrorsely hairy.
→ 2
2. Stamens: both pairs exserted.
var. exsertus
2. Stamens included or reaching orifice, longer pair rarely exserted.
var. undosus
Source FNA vol. 17, p. 137. FNA vol. 17, p. 148.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Cristati Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Elmigera
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. eatonii var. eatonii, P. eatonii var. exsertus, P. eatonii var. undosus
Name authority Bentham: in A. P. de Candolle and A. L. P. P. de Candolle, Prodr. 10: 325. (1846) — (as Pentstemon) A. Gray: Proc. Amer. Acad. Arts 8: 395. (1872) — (as Pentstemon eatoni)
Web links