The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

low beardtongue, lowly penstemon

Riggin's penstemon, whorled beardtongue

Habit Herbs. Subshrubs.
Stems

decumbent to erect, (2–)5–30(–65) cm, retrorsely hairy, not glaucous.

ascending to erect, 25–80 cm, retrorsely hairy, hairs pointed, not glaucous.

Leaves

basal and cauline, not leathery, glabrous or retrorsely hairy;

basal and proximal cauline (8–)15–105 × 2–22(–32) mm, blade obovate to ovate or oblanceolate, base tapered, margins entire, sometimes serrulate or serrate, apex obtuse to acute;

cauline (1 or)2–4 pairs, sessile or proximals short-petiolate, 10–35(–45) × 1–11 mm, blade obovate to oblanceolate or lanceolate, base tapered to clasping, margins entire, rarely ± serrate, apex obtuse to acute.

cauline, whorled, sometimes alternate, glabrate or retrorsely hairy, hairs pointed, not glaucous;

cauline 15–20 pairs, sessile, (5–)10–52 × 1–6(–12) mm, blade linear, sometimes lanceolate, base tapered, margins coarsely serrate-dentate, distals sometimes entire, apex acute.

Thyrses

interrupted, cylindric to ± secund, (1–)3–20(–39) cm, axis moderately glandular-pubescent, verticillasters (1–)3–9(–11), cymes (1 or)2–6(–11)-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, rarely ovate, 6–34(–48) × 1–11 mm, margins entire;

peduncles and pedicels ascending to erect, glandular-pubescent and, usually, retrorsely hairy.

interrupted, cylindric, 4–35 cm, axis glandular-pubescent, verticillasters 5–10, cymes 1–4-flowered, 1 or 2(or 3) per node;

proximal bracts linear, rarely lanceolate, 5–34 × 1–6 mm;

peduncles and pedicels spreading to ascending, peduncles retrorsely hairy and, sometimes, glandular-pubescent distally, pedicels glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes ovate to lanceolate, 2.8–5(–6) × 1–1.9 mm, margins entire or erose, apex acute, glandular-pubescent;

corolla blue to purple or violet, with reddish violet nectar guides, bilabiate, not personate, tubular-funnelform, (7–)8–19 mm, glandular-pubescent externally, sparsely to moderately white- or yellow-lanate internally abaxially, tube 2–5 mm, throat slightly inflated, (3–)4.5–6 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, navicular, 0.5–0.8 mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, sutures smooth or papillate;

staminode (3–)7–9 mm, included, 0.1–0.3 mm diam., tip slightly recurved, distal 1–4 mm sparsely to densely pilose, hairs yellow or golden yellow, to 0.7 mm (medial hairs sparser and shorter);

style 6–12 mm.

calyx lobes lanceolate, 3.5–5.8 × 1–2 mm, glandular-pubescent;

corolla bluish lavender to lavender, pinkish, pale purple, or violet, with reddish purple nectar guides, funnelform, 13–19 mm, glandular-pubescent externally, glabrous internally or sparsely white-lanate abaxially, tube 5–7 mm, throat gradually inflated, 5–6 mm diam., rounded abaxially;

stamens included, filaments glabrous or white-pubescent distally, pollen sacs parallel, 0.9–1.3 mm, distal 2/3 indehiscent, sides glabrous, sutures denticulate, teeth to 0.1 mm;

staminode 9–11 mm, exserted, 0.2–0.3 mm diam., distal 6–7 mm moderately to densely lanate, hairs yellow, to 2.5 mm;

style 8–10 mm.

Capsules

4–6 × 2.5–3.5 mm, glabrous.

4.5–7 × 3–4.5 mm.

2n

= 16.

Penstemon humilis

Penstemon triphyllus

Phenology Flowering May–Jul.
Habitat Cliffs, rocky slopes, basalt.
Elevation 300–1800 m. (1000–5900 ft.)
Distribution
from FNA
CA; CO; ID; MT; NV; OR; UT; WA; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
ID; OR; WA
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 3 (3 in the flora).

Penstemon humilis is widespread and extremely variable throughout its range in the western United States. Except for two fairly distinct elements in Utah, most variation in the species is contained in the widespread var. humilis. D. D. Keck (1945) and N. H. Holmgren (1984) summarized the ranges and morphologic tendencies of some of the more distinctive phases.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon triphyllus occurs near the Snake River in northeastern Oregon (Baker and Wallowa counties), southeastern Washington (Asotin, Franklin, Garfield, Klickitat, Okanogan, and Whitman counties), and adjacent Idaho (Adams, Idaho, Lemhi, Lewis, Nez Perce, and Valley counties), extending up the Salmon River.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Cauline leaf blade margins ± serrate; basal leaves (4–)7–22(–32) mm wide; sw Utah.
var. obtusifolius
1. Cauline leaf blade margins entire, rarely ± serrate distally; basal leaves 2–20 mm wide; California, nw Colorado, s Idaho, sw Montana, Nevada, e Oregon, Utah, Washington, w Wyoming.
→ 2
2. Basal leaves puberulent or retrorsely hairy; corollas (7–)12–19 mm; California, nw Colorado, s Idaho, sw Montana, Nevada, e Oregon, Utah, Washington, w Wyoming.
var. humilis
2. Basal leaves glabrous, sometimes ± puberulent, especially along midveins and margins; corollas 10–13 mm; nc Utah.
var. brevifolius
Source FNA vol. 17, p. 208. FNA vol. 17, p. 244.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Saccanthera
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. humilis var. brevifolius, P. humilis var. humilis, P. humilis var. obtusifolius
Name authority Nuttall ex A. Gray: Proc. Amer. Acad. Arts 6: 69. (1862) — (as Pentstemon) Douglas: Edwards’s Bot. Reg. 15: plate 1245. (1829) — (as Pentstemon triphyllum)
Web links