The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

bunchleaf penstemon, foothill beardtongue, foothill penstemon

Deam's beardtongue

Habit Subshrubs. Herbs.
Stems

ascending to erect, 30–150 cm, glabrous or retrorsely hairy, hairs pointed, rarely glaucous.

ascending to erect, 40–90 cm, retrorsely hairy proximally, usually retrorsely hairy distally, not glaucous.

Leaves

essentially cauline, basal absent or essentially so, opposite, glabrous or retrorsely hairy to puberulent, hairs pointed, rarely glaucous;

cauline 5–11 pairs, petiolate or sessile, 10–100 × 0.5–12 mm, blade oblanceolate to lanceolate or linear, base tapered to clasping, margins entire, apex acute.

basal and cauline, basal sometimes withering by anthesis, not leathery, glabrate to puberulent;

basal and proximal cauline 40–150 × 10–26 mm, blade oval to elliptic, base tapered, margins entire or ± denticulate, apex rounded to obtuse;

cauline 7 or 8 pairs, sessile, 17–110 × 3–20 mm, blade oblanceolate to lanceolate, base tapered to clasping, margins entire or denticulate to serrulate, apex obtuse to acute.

Thyrses

interrupted or continuous, cylindric, (6–)10–32 cm, axis glabrous or retrorsely hairy, verticillasters (3–)5–14, cymes 1(–3)-flowered, (1 or)2 per node;

proximal bracts lanceolate to linear, 5–65 × 0.5–5 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, glabrous or retrorsely hairy.

interrupted, conic, 11–22 cm, axis glabrous or sparsely glandular-pubescent, verticillasters 4–6, cymes (2–)5–8-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, 10–15 × 3–5 mm, margins entire;

peduncles and pedicels ascending to erect, glabrous or sparsely glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes obovate to oblanceolate or ovate to lanceolate, 2.6–6(–7) × 1.3–3.3 mm, glabrous or puberulent;

corolla blue to violet or purple, without nectar guides, ventricose to ventricose-ampliate, 24–38 mm, glabrous externally, glabrous internally, tube 7–10 mm, throat gradually inflated, 8–11 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice or slightly exserted, filaments glabrous, pollen sacs parallel, 2.2–3 mm, distal 1/3–1/2 indehiscent, sides pubescent to lanate, hairs white, to 0.8 mm near filament attachment, sutures denticulate, teeth to 0.2 mm;

staminode 16–19 mm, included, 0.4–0.6 mm diam., glabrous;

style 18–27 mm.

calyx lobes ovate, 1.5–3.5(–4) × 0.9–1.5 mm, sparsely glandular-pubescent;

corolla white, sometimes tinged lavender or purple, with reddish purple nectar guides, ventricose, 15–20(–22) mm, glandular-pubescent externally, sparsely white-pubescent internally abaxially, tube 5–6 mm, throat abruptly inflated, 5–7 mm diam., slightly 2-ridged abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, navicular, 0.8–1 mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, sometimes sparsely pubescent, hairs white, to 0.2 mm, sutures papillate;

staminode 8–10 mm, reaching orifice, 0.3–0.4 mm diam., tip straight to slightly recurved, distal 3–4 mm pilose, hairs yellowish, to 1 mm;

style 10–12 mm.

Capsules

6–9 × 4–5 mm.

5–8 × 4–5 mm, glabrous.

2n

= 16, 32.

Penstemon heterophyllus

Penstemon deamii

Phenology Flowering May–Jun.
Habitat Rocky oak woods, fields.
Elevation 100–200 m. (300–700 ft.)
Distribution
from FNA
CA
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
IN
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 3 (3 in the flora).

Penstemon heterophyllus apparently occurs only in California (see discussion under 209c. var. purdyi). The species includes three varieties concentrated in the Coast Ranges from Humboldt County south to San Bernardino and San Diego counties.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

A. C. Koelling (1964) assessed Penstemon deamii and its allies using morphological, cytological, and breeding studies. He concluded that P. deamii is a distinct member of the eastern North American polyploids that include P. calycosus, P. digitalis, and P. laevigatus. Geographically sympatric with P. calycosus and P. digitalis, P. deamii is distinguished from those two species by its shorter calyx lobes [1.5–3.5(–4) mm versus 4–9 mm], corollas [15–20(–22) mm versus (17–)20–35 mm], and pollen sacs (0.8–1 mm versus 1.2–1.7 mm). The species appears to be limited to Clark, Crawford, Floyd, Harrison, and Marion counties (K. Yatskievych 2000). Reports of P. deamii from southern Illinois appear to be based on specimens of questionable provenance or misidentifications (Koelling).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Thyrse axes glabrous; stems glabrous, rarely retrorsely hairy; calyx lobes obovate to oblanceolate, rarely lanceolate.
var. heterophyllus
1. Thyrse axes retrorsely hairy; stems retrorsely hairy; calyx lobes ovate to lanceolate.
→ 2
2. Cauline leaves 15–45 × 0.5–4 mm, axillary fascicles present, sometimes absent.
var. australis
2. Cauline leaves (25–)30–100 × 2–12 mm, axillary fascicles absent, rarely present.
var. purdyi
Source FNA vol. 17, p. 235. FNA vol. 17, p. 199.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Saccanthera Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. heterophyllus var. australis, P. heterophyllus var. heterophyllus, P. heterophyllus var. purdyi
Name authority Lindley: Edwards’s Bot. Reg. 22: plate 1899. (1836) — (as Pentstemon heterophyllum) Pennell: Monogr. Acad. Nat. Sci. Philadelphia 1: 212. (1935)
Web links