The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

bunchleaf penstemon, foothill beardtongue, foothill penstemon

Sunset Crater beardtongue, Sunset Crater penstemon

Habit Subshrubs. Herbs.
Stems

ascending to erect, 30–150 cm, glabrous or retrorsely hairy, hairs pointed, rarely glaucous.

ascending to erect, 30–60 cm, glaucous.

Leaves

essentially cauline, basal absent or essentially so, opposite, glabrous or retrorsely hairy to puberulent, hairs pointed, rarely glaucous;

cauline 5–11 pairs, petiolate or sessile, 10–100 × 0.5–12 mm, blade oblanceolate to lanceolate or linear, base tapered to clasping, margins entire, apex acute.

basal and proximal cauline 26–56 × 7–15 mm, blade lanceolate to elliptic, base tapered, margins coarsely dentate or serrate, apex obtuse to acute;

cauline 4–7 pairs, short-petiolate or sessile, 30–55 × 5–32 mm, blade ovate to lanceolate, base tapered or auriculate-clasping to connate-perfoliate on distal leaves, margins coarsely dentate, apex acute to acuminate.

Thyrses

interrupted or continuous, cylindric, (6–)10–32 cm, axis glabrous or retrorsely hairy, verticillasters (3–)5–14, cymes 1(–3)-flowered, (1 or)2 per node;

proximal bracts lanceolate to linear, 5–65 × 0.5–5 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, glabrous or retrorsely hairy.

interrupted, secund, 8–30 cm, axis glabrous or sparsely glandular-pubescent distally, verticillasters 3–10, cymes 1–3-flowered;

proximal bracts ovate to triangular, 12–35 × 8–32 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes obovate to oblanceolate or ovate to lanceolate, 2.6–6(–7) × 1.3–3.3 mm, glabrous or puberulent;

corolla blue to violet or purple, without nectar guides, ventricose to ventricose-ampliate, 24–38 mm, glabrous externally, glabrous internally, tube 7–10 mm, throat gradually inflated, 8–11 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice or slightly exserted, filaments glabrous, pollen sacs parallel, 2.2–3 mm, distal 1/3–1/2 indehiscent, sides pubescent to lanate, hairs white, to 0.8 mm near filament attachment, sutures denticulate, teeth to 0.2 mm;

staminode 16–19 mm, included, 0.4–0.6 mm diam., glabrous;

style 18–27 mm.

calyx lobes ovate to elliptic, 3.5–5.5 × 2.5–3.8 mm, glandular-pubescent;

corolla pink to rose pink, with reddish purple nectar guides, strongly bilabiate, ventricose, 23–27 mm, glandular-pubescent externally, glandular-pubescent internally, also usually moderately white-lanate abaxially, tube 6–10 mm, length 1.6–2 times calyx lobes, throat abruptly inflated, ± constricted at orifice, 9–12 mm diam., rounded abaxially;

stamens: longer pair reaching orifice, filaments of shorter pair glandular-puberulent proximally, pollen sacs explanate, 1.3–1.6 mm, sutures smooth;

staminode 16–18 mm, exserted, 0.4–0.6(–1) mm diam., tip straight, glabrous or distal 2–4 mm moderately lanate, hairs yellow, to 1 mm;

style 17–22 mm, glabrous.

Capsules

6–9 × 4–5 mm.

9–12 × 6–7 mm, glabrous.

2n

= 16, 32.

= 16.

Penstemon heterophyllus

Penstemon clutei

Phenology Flowering Apr–Aug.
Habitat Volcanic cinder fields, pine forests.
Elevation 1900–2600 m. (6200–8500 ft.)
Distribution
from FNA
CA
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AZ
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 3 (3 in the flora).

Penstemon heterophyllus apparently occurs only in California (see discussion under 209c. var. purdyi). The species includes three varieties concentrated in the Coast Ranges from Humboldt County south to San Bernardino and San Diego counties.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon clutei occurs only near Indian Flat and Sunset Crater in south-central Coconino County.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Thyrse axes glabrous; stems glabrous, rarely retrorsely hairy; calyx lobes obovate to oblanceolate, rarely lanceolate.
var. heterophyllus
1. Thyrse axes retrorsely hairy; stems retrorsely hairy; calyx lobes ovate to lanceolate.
→ 2
2. Cauline leaves 15–45 × 0.5–4 mm, axillary fascicles present, sometimes absent.
var. australis
2. Cauline leaves (25–)30–100 × 2–12 mm, axillary fascicles absent, rarely present.
var. purdyi
Source FNA vol. 17, p. 235. FNA vol. 17, p. 249.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Saccanthera Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Spectabiles
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. heterophyllus var. australis, P. heterophyllus var. heterophyllus, P. heterophyllus var. purdyi
Synonyms P. pseudospectabilis subsp. clutei
Name authority Lindley: Edwards’s Bot. Reg. 22: plate 1899. (1836) — (as Pentstemon heterophyllum) A. Nelson: Amer. Bot. (Binghamton) 33: 109. (1927)
Web links