The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

bunchleaf penstemon, foothill beardtongue, foothill penstemon

long-sepal beardtongue

Habit Subshrubs. Herbs.
Stems

ascending to erect, 30–150 cm, glabrous or retrorsely hairy, hairs pointed, rarely glaucous.

erect, (40–)60–120 cm, puberulent, at least proximally, slightly glaucous or not.

Leaves

essentially cauline, basal absent or essentially so, opposite, glabrous or retrorsely hairy to puberulent, hairs pointed, rarely glaucous;

cauline 5–11 pairs, petiolate or sessile, 10–100 × 0.5–12 mm, blade oblanceolate to lanceolate or linear, base tapered to clasping, margins entire, apex acute.

basal and cauline, basal often withering by anthesis, not leathery, glabrous;

basal and proximal cauline 47–110 × 10–24 mm, blade oblanceolate, base tapered, margins entire or ± serrate, apex rounded to obtuse;

cauline 3–7 pairs, sessile or proximals short-petiolate, (14–)44–155 × (2–)13–46 mm, blade lanceolate to ovate, proximals sometimes oblanceolate, base clasping or tapered, margins serrate, apex acute to acuminate.

Thyrses

interrupted or continuous, cylindric, (6–)10–32 cm, axis glabrous or retrorsely hairy, verticillasters (3–)5–14, cymes 1(–3)-flowered, (1 or)2 per node;

proximal bracts lanceolate to linear, 5–65 × 0.5–5 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, glabrous or retrorsely hairy.

interrupted, conic, (5–)14–20 cm, axis sparsely puberulent and glandular-pubescent, rarely glabrous, verticillasters 2–5, cymes (1–)5–15-flowered, 2 per node;

proximal bracts ovate to lanceolate, sometimes linear, 13–80 × (2–)5–32 mm, margins serrate, sometimes entire;

peduncles and pedicels spreading to ascending, sparsely glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes obovate to oblanceolate or ovate to lanceolate, 2.6–6(–7) × 1.3–3.3 mm, glabrous or puberulent;

corolla blue to violet or purple, without nectar guides, ventricose to ventricose-ampliate, 24–38 mm, glabrous externally, glabrous internally, tube 7–10 mm, throat gradually inflated, 8–11 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice or slightly exserted, filaments glabrous, pollen sacs parallel, 2.2–3 mm, distal 1/3–1/2 indehiscent, sides pubescent to lanate, hairs white, to 0.8 mm near filament attachment, sutures denticulate, teeth to 0.2 mm;

staminode 16–19 mm, included, 0.4–0.6 mm diam., glabrous;

style 18–27 mm.

calyx lobes lanceolate, 5–9 × 0.8–1.9 mm, apex acuminate, sparsely glandular-pubescent;

corolla pale lavender to violet, with faint violet nectar guides, ventricose, 20–35 mm, glandular-pubescent externally, ± white-pubescent internally abaxially, tube 5–7 mm, throat abruptly inflated, 8–11 mm diam., slightly 2-ridged abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice, pollen sacs opposite, navicular, 1.2–1.4 mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, rarely sparsely pubescent, hairs white, to 0.2 mm, sutures papillate;

staminode 11–13 mm, reaching orifice, 0.2–0.3 mm diam., tip straight to slightly recurved, distal 2–5 mm sparsely pubescent, hairs yellowish, to 1 mm;

style 14–16 mm.

Capsules

6–9 × 4–5 mm.

7–8 × 4–5 mm, glabrous.

2n

= 16, 32.

= 96.

Penstemon heterophyllus

Penstemon calycosus

Phenology Flowering May–Jun.
Habitat Woodlands, meadows, rocky slopes, stream banks.
Elevation 10–300 m. (0–1000 ft.)
Distribution
from FNA
CA
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AL; CT; DC; GA; IL; IN; KY; MA; MD; ME; MI; MN; MO; NC; NJ; NY; OH; PA; RI; SC; TN; VA; VT; ON
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 3 (3 in the flora).

Penstemon heterophyllus apparently occurs only in California (see discussion under 209c. var. purdyi). The species includes three varieties concentrated in the Coast Ranges from Humboldt County south to San Bernardino and San Diego counties.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon calycosus is concentrated in the Central Lowlands and Interior Low Plateaus; occurrences farther south and east, especially in New England, may be from introductions (F. W. Pennell 1935). The range lies almost entirely within that of P. digitalis, but historic ranges of both P. calycosus and P. digitalis are difficult to delimit due to both past and continuing introduction and spread of both species. Calyx lobe lengths to 12 mm are reported in the literature; those appear to be from fruiting calyces. Penstemon calycosus usually has glabrous anthers, but many specimens, especially from Illinois and Ohio, bear hairs on the adaxial surfaces of the anthers. Some populations from this region exhibit variation in vegetative (leaf size and bract shape and margins) and floral characters (calyx lobe shape and size, corolla color, and anther pubescence), suggesting possible hybridization with P. digitalis, an observation that would be consistent with the findings of A. C. Koelling (1964).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Thyrse axes glabrous; stems glabrous, rarely retrorsely hairy; calyx lobes obovate to oblanceolate, rarely lanceolate.
var. heterophyllus
1. Thyrse axes retrorsely hairy; stems retrorsely hairy; calyx lobes ovate to lanceolate.
→ 2
2. Cauline leaves 15–45 × 0.5–4 mm, axillary fascicles present, sometimes absent.
var. australis
2. Cauline leaves (25–)30–100 × 2–12 mm, axillary fascicles absent, rarely present.
var. purdyi
Source FNA vol. 17, p. 235. FNA vol. 17, p. 197.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Saccanthera Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. heterophyllus var. australis, P. heterophyllus var. heterophyllus, P. heterophyllus var. purdyi
Name authority Lindley: Edwards’s Bot. Reg. 22: plate 1899. (1836) — (as Pentstemon heterophyllum) Small: Bull. Torrey Bot. Club 25: 470. (1898) — (as Pentstemon)
Web links