The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

Harbour's beardtongue

little-flower penstemon, slender blue penstemon, small-flower beardtongue, small-flower penstemon

Habit Herbs. Herbs.
Caudex

rhizomelike.

Stems

decumbent, ascending, or weakly erect, 4–18 cm, retrorsely hairy, not glaucous.

ascending to erect, 3–55(–70) cm, glabrous or ± retrorsely hairy, not glaucous.

Leaves

cauline, not leathery, glabrate, retrorsely hairy, or puberulent;

cauline 2–4 pairs, petiolate or sessile, 7–28 × 3–12 mm, blade spatulate to oblanceolate, base tapered to clasping, margins entire, apex rounded or obtuse to acute.

basal and cauline, basal sometimes poorly developed, ± leathery or not, glabrous, puberulent, or retrorsely hairy;

basal and proximal cauline 9–90(–115) × 2–19 mm, blade spatulate to oblanceolate, lanceolate, or elliptic, base tapered, margins entire, apex rounded to obtuse or acute;

cauline 2–6 pairs, sessile or proximals sometimes short-petiolate, 6–85 × 1–17 mm, blade oblanceolate to spatulate, obovate, oblong, elliptic, lanceolate, or linear, base tapered to clasping, margins entire, apex rounded to obtuse or acute.

Thyrses

interrupted or continuous, ± secund, 1–3 cm, axis ± glandular-pubescent, verticillasters 1 or 2(or 3), cymes 1- or 2-flowered, 1 or 2 per node;

proximal bracts lanceolate, 17–23 × 4–10 mm, margins entire;

peduncles and pedicels ascending to erect, retrorsely hairy and glandular-pubescent.

interrupted, cylindric, 0.5–23 cm, axis glabrous or retrorsely hairy, verticillasters 1–8(–11), cymes 3–11-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate to linear, 10–50(–60) × 1–8(–16) mm, margins entire;

peduncles and pedicels erect, glabrous, puberulent, or retrorsely hairy.

Flowers

calyx lobes lanceolate, 6–10 × 1.3–2 mm, glandular-pubescent;

corolla lavender or bluish lavender to lavender-purple, without nectar guides, bilabiate, not personate, tubular-funnelform, 15–20 mm, glandular-pubescent externally, densely white-lanate internally abaxially, tube 4–6 mm, throat gradually inflated, 5–6 mm diam., prominently 2-ridged abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, subexplanate, 0.7–0.9 mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, sutures smooth;

staminode 8–9 mm, included, 0.3–0.4 mm diam., tip recurved, distal 4–5 mm moderately to densely lanate, hairs yellow, to 1 mm;

style 11–12 mm.

calyx lobes ovate to obovate or lanceolate, 1.2–5(–5.5) × 0.5–2 mm, apex truncate, obtuse, acute, acuminate, cuspidate, caudate, or mucronate, glabrous or puberulent to retrorsely hairy;

corolla violet to blue or purple, with, sometimes without, reddish purple nectar guides, funnelform, 7–11 mm, glabrous externally, moderately white- or yellow-lanate internally abaxially, tube 2–3 mm, throat slightly inflated, 2–3 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, explanate, 0.3–0.6 mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, sutures smooth or papillate;

staminode 4–6 mm, included, 0.2–0.3 mm diam., tip straight to slightly recurved, distal 0.5–1 mm pilose, hairs yellow or golden yellow, to 0.6 mm, rarely glabrous;

style 4–7 mm.

Capsules

6–8 × 4–5 mm, glabrous.

3–5 × 2–4 mm, glabrous.

2n

= 16.

Penstemon harbourii

Penstemon procerus

Phenology Flowering Jun–Aug.
Habitat Alpine talus, gravel slopes, boulder fields.
Elevation 3200–4200 m. (10500–13800 ft.)
Distribution
from FNA
CO
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AK; CA; CO; ID; MT; ND; NV; OR; UT; WA; WY; AB; BC; MB; SK; YT
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Penstemon harbourii is found on the high peaks of the Central Rocky Mountains. Populations have been documented in at least 17 counties. Habit, pubescence, and root characters of P. harbourii are somewhat anomalous in sect. Penstemon, prompting D. D. Keck (1945) to suggest possible ties with sect. Caespitosi or sect. Cristati. Molecular data appear to provide support for ties with sect. Caespitosi (A. D. Wolfe et al. 2006; C. A. Wessinger et al. 2016).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Varieties 6 (6 in the flora).

Penstemon procerus is a widespread, frequent, and highly variable species distributed throughout much of western North America. This variability has resulted in varied interpretations of its taxonomic units.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Calyx lobes (2–)3–5(–5.5) mm, apices acuminate, cuspidate, or short- to long-caudate.
→ 2
2. Verticillasters (1–)3–8(–11); stems (6–)15–55(–70) cm; thyrses (1–)5–23 cm.
var. procerus
2. Verticillasters 1 or 2(–5); stems 3–20(–28) cm; thyrses 1–5(–13) cm.
var. tolmiei
1. Calyx lobes 1.2–3.2 mm, apices truncate to obtuse, acute, acuminate, mucronate, or short-caudate.
→ 3
3. Verticillasters 1 or 2(–5); stems 3–15(–20) cm; cauline leaves 1–4(–8) mm wide.
var. formosus
3. Verticillasters (1 or)2–6; stems (4–)8–35(–42) cm; cauline leaves 2–13 mm wide.
→ 4
4. Calyx lobes 1.2–2.4 mm, apices truncate to obtuse or mucronate, rarely short-caudate or acute; Nevada.
var. modestus
4. Calyx lobes (1.4–)1.8–3.2 mm, apices acute to acuminate or short-caudate; California, Oregon, Utah.
→ 5
5. Pollen sacs 0.3–0.4 mm; corollas 7–10 mm; stems 10–35(–42) cm; Utah.
var. aberrans
5. Pollen sacs 0.4–0.6 mm; corollas 9–12 mm; stems 9–20(–30) cm; California, Oregon.
var. brachyanthus
Source FNA vol. 17, p. 206. FNA vol. 17, p. 216.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. procerus var. aberrans, P. procerus var. brachyanthus, P. procerus var. formosus, P. procerus var. modestus, P. procerus var. procerus, P. procerus var. tolmiei
Synonyms P. confertus var. procerus
Name authority A. Gray: Proc. Amer. Acad. Arts 6: 71. (1862) — (as Pentstemon) Douglas ex Graham: Edinburgh New Philos. J. 7: 348. (1829) — (as Pentstemon procerum)
Web links