The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

large beardtongue, largeflower penstemon, shell-leaf beardtongue

Navajo beardtongue, Navajo Mountain beardtongue

Stems

erect, (40–)50–95(–120) cm, glabrous.

ascending to erect, 15–65 cm, glabrous, not glaucous.

Leaves

basal and cauline, glabrous;

basal and proximal cauline 30–160 × 6–50 mm, blade spatulate to obovate, base tapered, apex rounded to obtuse or acute;

cauline 4–8 pairs, sessile, 18–90(–110) × 15–50 mm, blade spatulate to orbiculate, base clasping, apex rounded to obtuse.

basal and cauline, not leathery, glabrous or retrorsely hairy, not glaucous;

basal and proximal cauline 12–80 × 4–10(–15) mm, blade spatulate to oblanceolate or lanceolate, base tapered, margins entire, apex rounded to obtuse, or acute;

cauline 3 or 4 pairs, sessile, 12–50(–75) × 1–5 mm, blade oblanceolate to linear, base tapered, apex acute to acuminate.

Thyrses

interrupted, cylindric, 12–30(–40) cm, axis glabrous, verticillasters 3–7(–9), cymes 2–4-flowered;

proximal bracts ovate to elliptic or orbiculate, (9–)16–83 × (9–)16–54 mm;

peduncles and pedicels glabrous.

interrupted, secund, 2–25(–47) cm, axis glabrous, verticillasters 4–14, cymes 1- or 2(or 3)-flowered, 1 or 2 per node;

proximal bracts linear, 6–15(–68) × 1–2 mm;

peduncles and pedicels glabrous.

Flowers

calyx lobes ovate to lanceolate, 7–11 × 2.5–4 mm, margins entire, rarely erose, herbaceous or narrowly scarious, glabrous;

corolla lavender to blue or pinkish blue, with magenta nectar guides, ampliate, 35–48 mm, glabrous externally, glabrous internally, tube 10–13 mm, throat abruptly inflated, 15–18 mm diam., rounded abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, 2.1–2.6 mm, sutures papillate;

staminode 16–21 mm, included or reaching orifice, 2–2.6 mm diam., tip recurved to coiled, distal 1–2 mm sparsely villous, hairs golden yellow, to 0.5 mm;

style 19–30 mm.

calyx lobes ovate, 2.6–4 × 1.5–2.2 mm, glabrous;

corolla blue to lavender, with faint reddish purple nectar guides, ventricose, 18–23(–25) mm, glabrous externally, sparsely white-villous internally abaxially, tube 7–9 mm, throat gradually to abruptly inflated, not constricted at orifice, 7–10 mm diam., slightly 2-ridged abaxially;

stamens reaching orifice or longer pair slightly exserted, pollen sacs opposite, navicular, 1.2–1.8 mm, dehiscing incompletely, proximal 1/5 sometimes indehiscent, connective not splitting, sides lanate, rarely glabrous, hairs white, to 0.9 mm, sutures denticulate, teeth to 0.1 mm;

staminode 9–11 mm, reaching orifice, 0.5–0.7 mm diam., tip straight, glabrous;

style 12–17 mm.

Capsules

16–20(–25) × 8–15 mm.

6.9–13 × 4.5–6.5 mm.

2n

= 16.

Penstemon grandiflorus

Penstemon navajoa

Phenology Flowering Apr–Jul. Flowering Jul–Aug.
Habitat Sandy or calcareous soils, tallgrass, mixed-grass, and sand prairies. Rocky ponderosa pine, aspen, Douglas fir, and subalpine fir forests.
Elevation 200–1800(–2400) m. (700–5900(–7900) ft.) 2500–3200 m. (8200–10500 ft.)
Distribution
from FNA
CO; CT; IA; IL; IN; KS; MA; MI; MN; MO; MT; ND; NE; NM; OH; OK; SD; TX; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
UT
[BONAP county map]
Discussion

Widely distributed in the western Midwest and Great Plains in the United States, Penstemon grandiflorus is cultivated as an ornamental for its showy flowers. Reports from Connecticut (D. W. Magee and H. E. Ahles 2007), Indiana (K. Yatskievych 2000), Massachusetts (Magee and Ahles), Michigan (E. G. Voss 1972–1996), and Ohio (T. S. Cooperrider 1995) appear to be based on introductions. Penstemon grandiflorus has been seeded along highways in Iowa and Nebraska, where it is also native.

The validity of the name Penstemon grandiflorus has been debated owing to the meager diagnosis by Nuttall. The name is accepted here, making P. bradburyi Pursh, an illegitimate, superfluous replacement for P. grandiflorus.

The Dakota, Kiowa, and Sioux tribes, centered in the Great Plains, use Penstemon grandiflorus as an analgesic, a gastrointestinal aid, and for fevers (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon navajoa is known from the Abajo Mountains, upper Dark Canyon, and Navajo Mountain in San Juan County.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Source FNA vol. 17, p. 118. FNA vol. 17, p. 173.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Coerulei Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Glabri
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Name authority Nuttall: Cat. Pl. Upper Louisiana, no. 64. (1813) — (as grandiflorum) N. H. Holmgren: Brittonia 30: 419, fig. 3. (1978)
Web links