The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

sawsepal penstemon, southern smooth beardtongue, western smooth beardtongue

gay penstemon, mountain blue penstemon, western gray beardtongue

Habit Herbs or subshrubs.
Stems

ascending, (10–)50–65(–80) cm, glabrous or puberulent to pubescent, not glaucous.

decumbent to ascending or erect, 15–90 cm, retrorsely hairy, hairs pointed, not glaucous.

Leaves

basal and cauline, or basal absent or reduced, not leathery, glabrous or puberulent to pubescent, not glaucous;

basal and proximal cauline 20–80(–155) × 5–20(–45) mm, blade obovate to oblanceolate or lanceolate, base tapered, margins entire, usually undulate, apex obtuse to acute, sometimes mucronate;

cauline (2 or)3–6(–8) pairs, sessile, 27–120(–150) × (6–)22–35(–43) mm, blade lanceolate, base truncate to cordate, apex obtuse to acute.

cauline, opposite, puberulent or retrorsely hairy, hairs pointed, sometimes glabrate, not glaucous;

cauline 4–8 pairs, sessile or proximals short-petiolate, 13–85(–110) × 2–22 mm, blade oblanceolate to lanceolate or linear, base tapered to truncate, margins entire, apex acute.

Thyrses

continuous, secund, (3–)6–26(–30) cm, axis glabrous or puberulent, verticillasters (3–)5–12, cymes 2–4-flowered, 2 per node;

proximal bracts ovate to lanceolate, 14–100 × 2–36 mm;

peduncles and pedicels glabrous or puberulent, peduncles to 71 mm, pedicels 4–14 mm.

interrupted, cylindric, 10–30(–43) cm, axis glandular-pubescent, verticillasters 6–12, cymes 1–5-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, rarely linear, 9–40 × 2–10 mm;

peduncles and pedicels spreading to ascending, glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes ovate to orbiculate, 2–11 × 1.3–5.5 mm, glabrous or puberulent;

corolla blue to violet, with reddish purple nectar guides, ventricose, 24–48 mm, glabrous externally, glabrous internally or sparsely to moderately white-lanate internally abaxially, tube 5–12 mm, throat gradually inflated, slightly constricted at orifice, 8–13(–18) mm diam., rounded abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice, pollen sacs divergent, navicular, 1.4–2.5(–2.8) mm, dehiscing incompletely, connective not splitting, sides sparsely to moderately hirsute, hairs white or tan, to 0.5 mm, rarely glabrous, sutures denticulate, teeth to 0.2 mm;

staminode (15–)18–22 mm, included or barely exserted, 0.6–1.3 mm diam., tip straight to recurved, rounded to distinctly bifurcate at apex, glabrous or distal 1–2 mm sparsely lanate, hairs pale yellow, to 1.5 mm;

style 18–20 mm.

calyx lobes ovate to lanceolate, 4–11 × 1–2.8 mm, glandular-pubescent;

corolla violet to blue or purple, with or without violet nectar guides, funnelform to ampliate, 21–35 mm, glandular-pubescent externally, glabrous internally, tube 6–9 mm, throat gradually inflated, 8–10 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice, filaments glabrous, pollen sacs parallel, 1.8–2.8 mm, distal 1/5–1/3 indehiscent, sides pubescent to lanate, hairs white, to 1 mm near filament attachment, sutures denticulate, teeth to 0.3 mm;

staminode 17–19 mm, included or reaching orifice, 0.5–0.6 mm diam., glabrous;

style 16–22 mm.

Capsules

10–17 × 5–8 mm.

7–9 × 4–6 mm.

Penstemon glaber

Penstemon laetus

Distribution
from FNA
CO; MT; ND; NE; NM; SD; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
CA; OR
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 3 (3 in the flora).

The Penstemon glaber complex has been treated with as many as four species (F. W. Pennell 1920b) or one variable species as treated herein. M. K. W. Latady (1985) found clinal variation in most morphologic characters used to distinguish taxa in the complex and recognized only one species and two varieties: var. glaber (including var. alpinus) in the plains and mountains from southeastern Montana south to central Colorado; and var. brandegeei, in the mountains from central Colorado south to north-central New Mexico. A case for recognizing var. alpinus, as is done here, can be made on morphological, phenological, and ecological grounds.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Varieties 3 (3 in the flora).

Penstemon laetus occurs from the Cascade Range of south-central Oregon south through the Sierra Nevada of California to the Western Transverse Ranges of southwestern California. The species comprises three partially sympatric varieties.

The Karuk tribe of northwestern California use an infusion of Penstemon laetus as a psychological aid (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Calyx lobes 2–4.8 mm, apices rounded or abruptly short-acuminate; staminode apices rounded.
var. glaber
1. Calyx lobes 3.8–11 mm, apices long-acuminate; staminode apices rounded or bifurcate.
→ 2
2. Staminode apices rounded or bifurcate; corollas 24–35 mm; stems glabrous or puberulent proximally.
var. alpinus
2. Staminode apices usually bifurcate; corollas 27–48 mm; stems puberulent to pubescent proximally.
var. brandegeei
1. Calyx lobes lanceolate, 7–11 × 1–2 mm.
var. leptosepalus
1. Calyx lobes ovate to lanceolate, 4–8.5 × 1–2.8 mm.
→ 2
2. Anthers ovate to elliptic in outline, pollen sacs 1.8–2.3 mm.
var. laetus
2. Anthers sagittate in outline, pollen sacs 2.1–2.8 mm.
var. sagittatus
Source FNA vol. 17, p. 167. FNA vol. 17, p. 236.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Glabri Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Saccanthera
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. glaber var. alpinus, P. glaber var. brandegeei, P. glaber var. glaber
P. laetus var. laetus, P. laetus var. leptosepalus, P. laetus var. sagittatus
Name authority Pursh: Fl. Amer. Sept. 2: 738. (1813) — (as Pentstemon glabra) A. Gray: Proc. Boston Soc. Nat. Hist. 7: 147. (1859) — (as Pentstemon)
Web links