The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

sawsepal penstemon, southern smooth beardtongue, western smooth beardtongue

Canaan Mountain beardtongue, sandloving penstemon

Stems

ascending, (10–)50–65(–80) cm, glabrous or puberulent to pubescent, not glaucous.

decumbent to ascending, 5–26 cm, usually ± fistulose, glutinous and covered with sand, not glaucous.

Leaves

basal and cauline, or basal absent or reduced, not leathery, glabrous or puberulent to pubescent, not glaucous;

basal and proximal cauline 20–80(–155) × 5–20(–45) mm, blade obovate to oblanceolate or lanceolate, base tapered, margins entire, usually undulate, apex obtuse to acute, sometimes mucronate;

cauline (2 or)3–6(–8) pairs, sessile, 27–120(–150) × (6–)22–35(–43) mm, blade lanceolate, base truncate to cordate, apex obtuse to acute.

basal and cauline, not leathery, glutinous and covered with sand, not glaucous;

basal and proximal cauline 18–80 × 4–15 mm, blade oblanceolate, base tapered, margins entire, crisped, apex obtuse to acute;

cauline 2–5 pairs, sessile, 15–75 × 2–8 mm, blade oblanceolate to lanceolate, base tapered to truncate, margins crisped, apex rounded or obtuse to acute.

Thyrses

continuous, secund, (3–)6–26(–30) cm, axis glabrous or puberulent, verticillasters (3–)5–12, cymes 2–4-flowered, 2 per node;

proximal bracts ovate to lanceolate, 14–100 × 2–36 mm;

peduncles and pedicels glabrous or puberulent, peduncles to 71 mm, pedicels 4–14 mm.

continuous, cylindric, 4–15 cm, axis glutinous and covered with sand, verticillasters 4–10, cymes 1–6-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, 14–45 × 2–5(–8) mm;

peduncles and pedicels glutinous and covered with sand.

Flowers

calyx lobes ovate to orbiculate, 2–11 × 1.3–5.5 mm, glabrous or puberulent;

corolla blue to violet, with reddish purple nectar guides, ventricose, 24–48 mm, glabrous externally, glabrous internally or sparsely to moderately white-lanate internally abaxially, tube 5–12 mm, throat gradually inflated, slightly constricted at orifice, 8–13(–18) mm diam., rounded abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice, pollen sacs divergent, navicular, 1.4–2.5(–2.8) mm, dehiscing incompletely, connective not splitting, sides sparsely to moderately hirsute, hairs white or tan, to 0.5 mm, rarely glabrous, sutures denticulate, teeth to 0.2 mm;

staminode (15–)18–22 mm, included or barely exserted, 0.6–1.3 mm diam., tip straight to recurved, rounded to distinctly bifurcate at apex, glabrous or distal 1–2 mm sparsely lanate, hairs pale yellow, to 1.5 mm;

style 18–20 mm.

calyx lobes lanceolate, 5–6.5 × 1–2 mm, glutinous and covered with sand;

corolla lavender to blue-lavender, with violet nectar guides, weakly ventricose, 14–17 mm, glabrous externally, usually glutinous and covered with sand distally, especially on lobes, glabrous internally, tube 5–6 mm, throat gradually inflated, not constricted at orifice, 5–6 mm diam., slightly 2-ridged abaxially;

stamens: longer pair reaching orifice, pollen sacs opposite, navicular, 0.9–1.4 mm, dehiscing completely or incompletely, connective splitting or not, sides glabrous, sutures papillate;

staminode: 8–9 mm, included, 0.3–0.5 mm diam., tip straight, distal 4–5 mm sparsely papillate, papillae violet, to 0.2 mm;

style 10–12 mm.

Capsules

10–17 × 5–8 mm.

3.5–6.5 mm.

Penstemon glaber

Penstemon ammophilus

Phenology Flowering May–Jun.
Habitat Sand dunes, ponderosa pine forests, mixed shrublands.
Elevation 1800–2200 m. (5900–7200 ft.)
Distribution
from FNA
CO; MT; ND; NE; NM; SD; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
UT
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 3 (3 in the flora).

The Penstemon glaber complex has been treated with as many as four species (F. W. Pennell 1920b) or one variable species as treated herein. M. K. W. Latady (1985) found clinal variation in most morphologic characters used to distinguish taxa in the complex and recognized only one species and two varieties: var. glaber (including var. alpinus) in the plains and mountains from southeastern Montana south to central Colorado; and var. brandegeei, in the mountains from central Colorado south to north-central New Mexico. A case for recognizing var. alpinus, as is done here, can be made on morphological, phenological, and ecological grounds.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon ammophilus is known from Garfield, Kane, and Washington counties. Populations occur on aeolian sand, derived from the Navajo Sandstone. The fistulose stems of P. ammophilus are unique in Penstemon.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Calyx lobes 2–4.8 mm, apices rounded or abruptly short-acuminate; staminode apices rounded.
var. glaber
1. Calyx lobes 3.8–11 mm, apices long-acuminate; staminode apices rounded or bifurcate.
→ 2
2. Staminode apices rounded or bifurcate; corollas 24–35 mm; stems glabrous or puberulent proximally.
var. alpinus
2. Staminode apices usually bifurcate; corollas 27–48 mm; stems puberulent to pubescent proximally.
var. brandegeei
Source FNA vol. 17, p. 167. FNA vol. 17, p. 161.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Glabri Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Glabri
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. glaber var. alpinus, P. glaber var. brandegeei, P. glaber var. glaber
Name authority Pursh: Fl. Amer. Sept. 2: 738. (1813) — (as Pentstemon glabra) N. H. Holmgren & L. M. Shultz: Brittonia 34: 381, fig. 1. (1982)
Web links