The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

bush penstemon, shrubby beardtongue, shrubby penstemon

Arizona beardtongue, coiled anther penstemon

Habit Shrubs or subshrubs, usually cespitose.
Stems

ascending, 13–40 cm, glabrous or retrorsely hairy, usually in lines, not glaucous.

ascending to erect, (10–)13–36(–40) cm, glabrous or sparsely retrorsely hairy proximally, sometimes also sparsely glandular-pubescent.

Leaves

persistent, 2–6 pairs, distals usually distinctly smaller than proximals, petiolate or sessile, (5–)6–50(–60) × 3–12 mm, blade lanceolate to oblanceolate or elliptic, base tapered to clasping, margins entire or ± serrate, or dentate, apex obtuse to acute, glabrous, not glaucous.

basal and cauline, not leathery, glabrous or sparsely retrorsely hairy along midvein;

basal and proximal cauline petiolate, 16–75(–120) × 6–15(–22) mm, blade oblanceolate, base tapered, margins entire or sinuate-dentate, apex obtuse to acute;

cauline 2–4 pairs, short-petiolate or sessile, 25–105 × 2–12 mm, blade lanceolate to linear, base tapered, margins entire or sinuate-dentate to dentate, apex acute, rarely obtuse.

Thyrses

continuous to ± interrupted, secund, 3–11 cm, axis sparsely glandular-pubescent, sometimes also retrorsely hairy proximally, verticillasters 2–7, cymes 1-flowered;

proximal bracts lanceolate, 4–16 × 1–5 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, glandular-pubescent.

interrupted to compact, secund, 6–20 cm, axis densely glandular-pubescent, verticillasters 4–9, cymes (1–)3–7-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, 12–70 × 2–8 mm;

peduncles and pedicels glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes lanceolate to linear, (7–)9–13(–15) × 1.8–3 mm, glandular-pubescent;

corolla bluish lavender to purplish or violet, unlined internally or lined with faint bluish lavender nectar guides abaxially, not personate, funnelform, 28–48 mm, glabrous externally, sparsely to moderately white-lanate or -villous internally abaxially, tube (5–)8–10 mm, throat 8–13 mm diam.;

stamens included, pollen sacs 1–1.3(–1.5) mm;

staminode 7–12 mm, slightly flattened distally, 0.1–0.3 mm diam., tip straight to recurved, distal 1–4 mm sparsely to densely pubescent, hairs yellow, to 1.2 mm;

style 24–27 mm.

calyx lobes lanceolate, 6–9 × 1.3–2.2 mm, glandular-pubescent;

corolla lavender to violet, with deep violet nectar guides, ventricose-ampliate, 14–20(–22) mm, moderately white-pilose and glandular-pubescent internally abaxially, tube 5–8 mm, throat abruptly inflated, not constricted at orifice, 7–11 mm diam., rounded abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, explanate, 0.8–1.2 mm, dehiscing completely, sutures smooth;

staminode 11–13 mm, prominently exserted, 0.7–0.9 mm diam., tip recurved, distal 8–9 mm densely lanate, hairs yellow, to 2 mm, and medial hairs shorter, stiffer, and retrorse;

style 11–13 mm.

Capsules

8–13 × 5.5–7 mm.

6–11 × 5–6 mm.

Penstemon fruticosus

Penstemon ophianthus

Phenology Flowering May–Jun.
Habitat Sandy, gravelly, or clayey soils, sagebrush shrublands, pinyon-juniper and oak woodlands, ponderosa pine forests.
Elevation 1500–2300 m. (4900–7500 ft.)
Distribution
from FNA
ID; MT; OR; WA; WY; AB; BC
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AZ; CO; NM; UT
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 3 (3 in the flora).

Penstemon fruticosus occurs widely across the Central and Northern Rocky mountains and Cascade Ranges from southwestern Alberta and interior British Columbia to northwestern Wyoming, southern Idaho, and southern Oregon.

Drug, food, fiber, dye, and decorative uses of Penstemon fruticosus are reported among six tribes of Native Americans in northwestern North America (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon ophianthus is confused most often with P. jamesii and less often with P. breviculus.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Leaf margins sharply serrate to dentate, at least distally, blades oblanceolate to elliptic, 6–25 × 3–8 mm; wc Idaho, ne Oregon, se Washington.
var. serratus
1. Leaf margins entire, serrate, or dentate, rarely sharply serrate or dentate, blades lanceolate to oblanceolate or elliptic, (5–)8–50(–60) × 3–12 mm; sw Alberta, s British Columbia, Idaho, sw Montana, Oregon, Washington, nw Wyoming.
→ 2
2. Leaf blades lanceolate to oblanceolate or elliptic; corollas 28–40 mm; s British Columbia, Idaho, sw Montana, Oregon, Washington, nw Wyoming.
var. fruticosus
2. Leaf blades lanceolate; corollas 35–48 mm; sw Alberta, s British Columbia, n Idaho, ne Washington.
var. scouleri
Source FNA vol. 17, p. 88. FNA vol. 17, p. 141.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Dasanthera > sect. Erianthera Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Cristati
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. fruticosus var. fruticosus, P. fruticosus var. scouleri, P. fruticosus var. serratus
Synonyms Gerardia fruticosa P. jamesii subsp. ophianthus
Name authority (Pursh) Greene: Pittonia 2: 239. (1892) — (as Pentstemon) Pennell: Contr. U.S. Natl. Herb. 20: 343. (1920)
Web links