The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

bush penstemon, shrubby beardtongue, shrubby penstemon

Mojave beardtongue, western desert penstemon

Habit Shrubs or subshrubs, usually cespitose. Shrubs or subshrubs.
Stems

ascending, 13–40 cm, glabrous or retrorsely hairy, usually in lines, not glaucous.

ascending to erect, 22–100 cm, glaucous.

Leaves

persistent, 2–6 pairs, distals usually distinctly smaller than proximals, petiolate or sessile, (5–)6–50(–60) × 3–12 mm, blade lanceolate to oblanceolate or elliptic, base tapered to clasping, margins entire or ± serrate, or dentate, apex obtuse to acute, glabrous, not glaucous.

cauline 6–18 pairs, sessile, (8–)25–70 × (1–)2.5–4(–6) mm, blade lanceolate to linear, base tapered, margins entire, apex acute to acuminate.

Thyrses

continuous to ± interrupted, secund, 3–11 cm, axis sparsely glandular-pubescent, sometimes also retrorsely hairy proximally, verticillasters 2–7, cymes 1-flowered;

proximal bracts lanceolate, 4–16 × 1–5 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, glandular-pubescent.

interrupted, cylindric, 3–27 cm, axis sparsely glandular-pubescent, rarely glabrous, verticillasters (2–)4–9, cymes 1–3(–5)-flowered;

proximal bracts lanceolate to linear, 3–35 × 1–5 mm;

peduncles and pedicels spreading or ascending, glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes lanceolate to linear, (7–)9–13(–15) × 1.8–3 mm, glandular-pubescent;

corolla bluish lavender to purplish or violet, unlined internally or lined with faint bluish lavender nectar guides abaxially, not personate, funnelform, 28–48 mm, glabrous externally, sparsely to moderately white-lanate or -villous internally abaxially, tube (5–)8–10 mm, throat 8–13 mm diam.;

stamens included, pollen sacs 1–1.3(–1.5) mm;

staminode 7–12 mm, slightly flattened distally, 0.1–0.3 mm diam., tip straight to recurved, distal 1–4 mm sparsely to densely pubescent, hairs yellow, to 1.2 mm;

style 24–27 mm.

calyx lobes ovate, 3.8–6 × 2.6–4 mm, glabrous or sparsely glandular-pubescent;

corolla blue to violet or purple, without nectar guides, strongly bilabiate, ventricose-ampliate, 23–32 mm, glabrous or glandular-pubescent externally, sparsely white-lanate internally abaxially, glandular-pubescent adaxially, tube 7–11 mm, length 1.8–2 times calyx lobes, throat gradually inflated, not constricted at orifice, 8–13 mm diam., slightly 2-ridged abaxially;

stamens included, filaments of shorter pair glandular-puberulent proximally, pollen sacs navicular, 1.8–2.4 mm, sutures denticulate, teeth to 0.1 mm;

staminode 10–13 mm, included, 0.6–0.7 mm diam., tip straight, distal 3–7 mm sparsely to densely pilose, hairs yellow, to 1 mm;

proximal 1–3 mm glandular-pubescent;

style 19–23 mm, glabrous.

Capsules

8–13 × 5.5–7 mm.

10–17 × 5–7 mm, glabrous.

Penstemon fruticosus

Penstemon incertus

Phenology Flowering Apr–Jul.
Habitat Sandy soils, sagebrush shrublands, Joshua tree and pinyon-juniper woodlands.
Elevation 800–1800 m. (2600–5900 ft.)
Distribution
from FNA
ID; MT; OR; WA; WY; AB; BC
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
CA
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 3 (3 in the flora).

Penstemon fruticosus occurs widely across the Central and Northern Rocky mountains and Cascade Ranges from southwestern Alberta and interior British Columbia to northwestern Wyoming, southern Idaho, and southern Oregon.

Drug, food, fiber, dye, and decorative uses of Penstemon fruticosus are reported among six tribes of Native Americans in northwestern North America (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Populations of Penstemon incertus are concentrated in the southern Sierra Nevada and adjacent Tehachapi Mountains, with other populations scattered in mountain ranges in and near the Mojave Desert. The species is documented in Inyo, Kern, Los Angeles, Riverside, San Bernardino, San Diego, and Tulare counties. Occasional specimens from the Kingston Range and the eastern flank of the southern Sierra Nevada combine features of P. incertus and P. fruticiformis.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Leaf margins sharply serrate to dentate, at least distally, blades oblanceolate to elliptic, 6–25 × 3–8 mm; wc Idaho, ne Oregon, se Washington.
var. serratus
1. Leaf margins entire, serrate, or dentate, rarely sharply serrate or dentate, blades lanceolate to oblanceolate or elliptic, (5–)8–50(–60) × 3–12 mm; sw Alberta, s British Columbia, Idaho, sw Montana, Oregon, Washington, nw Wyoming.
→ 2
2. Leaf blades lanceolate to oblanceolate or elliptic; corollas 28–40 mm; s British Columbia, Idaho, sw Montana, Oregon, Washington, nw Wyoming.
var. fruticosus
2. Leaf blades lanceolate; corollas 35–48 mm; sw Alberta, s British Columbia, n Idaho, ne Washington.
var. scouleri
Source FNA vol. 17, p. 88. FNA vol. 17, p. 251.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Dasanthera > sect. Erianthera Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Spectabiles
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. fruticosus var. fruticosus, P. fruticosus var. scouleri, P. fruticosus var. serratus
Synonyms Gerardia fruticosa
Name authority (Pursh) Greene: Pittonia 2: 239. (1892) — (as Pentstemon) Brandegee: Bot. Gaz. 27: 454. (1899) — (as Pentstemon)
Web links