The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

hot-rock beardtongue, hot-rock penstemon, rock penstemon, scabland penstemon

Heller's beardtongue

Habit Subshrubs.
Stems

ascending to erect, (6–)15–50 cm, retrorsely hairy, sometime glabrate, not glaucous.

erect, 30–65 cm, retrorsely hairy.

Leaves

cauline, opposite, subopposite, or whorled, not leathery, glabrous or retrorsely hairy;

cauline 5–9 pairs, petiolate or sessile, (7–)10–50(–52) × (0.5–)1–20 mm, blade oblanceolate to ovate or spatulate, lanceolate to linear distally, base of proximals tapered, distals clasping, margins serrate to serrulate, rarely entire, apex rounded to obtuse, acute, or acuminate.

basal and cauline or, sometimes, basal absent or withering, not leathery to ± leathery, glabrous or retrorsely hairy along midvein and, sometimes, along margins;

basal and proximal cauline petiolate, 22–120(–190) × 7–40(–65) mm, blade oblanceolate to elliptic, base tapered, margins entire or serrate to dentate, apex obtuse to acute;

cauline 6–8(–10) pairs, sessile, 30–95(–115) × 7–30 mm, blade ovate to lanceolate to linear, base tapered to cordate clasping, margins entire or serrate, apex acute.

Thyrses

interrupted, cylindric, 6–30 cm, axis ± glandular-pubescent, verticillasters 5–11, cymes 1–6-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate to linear, 6–40 × 1–4 mm, margins entire or serrate to serrulate;

peduncles and pedicels ascending to erect, glandular-pubescent.

interrupted, cylindric, 5–20 cm, axis glandular-pubescent, verticillasters (3–)4–6, cymes 2–4(–6)-flowered, 2 per node;

proximal bracts ovate to lanceolate, 14–50 × 6–17 mm;

peduncles and pedicels glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes ovate to lanceolate, 2.3–7 × 0.6–1.9 mm, glandular-pubescent;

corolla white to ochroleucous, sometimes tinged lavender, with brownish or purple nectar guides, funnelform, 9–18 mm, glabrate to glandular-pubescent externally, glandular-pubescent internally, sometimes glabrous or glabrate adaxially, tube 4–5 mm, throat slightly inflated, 2.5–5 mm diam., slightly 2-ridged abaxially;

stamens: longer pair slightly exserted, pollen sacs opposite, explanate, 0.4–0.8 mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, sutures papillate;

staminode 8–9 mm, exserted, 0.2–0.3 mm diam., tip straight, glabrous or distal 0.5–2.5 mm sparsely pilose or villous, hairs yellow or white, to 0.5 mm;

style 7–10 mm.

calyx lobes ovate to lanceolate, 6.5–13 × 2.5–4.8 mm, glandular-pubescent;

corolla pink to pinkish red or reddish violet, with red or crimson nectar guides, ventricose, 22–35 mm, glandular-pubescent internally, tube 8–11 mm, throat gradually inflated, not constricted at orifice, 10–13 mm diam., rounded abaxially;

stamens: longer pair exserted, pollen sacs opposite, explanate, 0.9–1.2 mm, dehiscing completely, sutures smooth;

staminode 17–20 mm, included or reaching orifice, 0.4–0.6 mm diam., tip straight to recurved, distal 8–12 mm sparsely to moderately pilose, hairs yellow, to 1 mm;

style 18–24 mm.

Capsules

3–5 × 2.5–4 mm, glabrous.

(7–)11–14 × 5–8.5 mm.

Penstemon deustus

Penstemon triflorus

Distribution
from FNA
CA; ID; MT; NV; OR; UT; WA; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
TX; n Mexico
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 4 (4 in the flora).

Penstemon deustus comprises four marginally discrete varieties. Extreme forms of each variety are distinctive, but extensive zones of contact exist among the varieties, and populations frequently exhibit degrees of intermediacy, especially in Oregon where all four varieties occur.

The Paiute and Shoshoni tribes, centered in the Great Basin, used Penstemon deustus to treat dermatological, gastrointestinal, immunological, and other disorders (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Varieties 2 (2 in the flora).

Penstemon triflorus occurs largely on the Edwards Plateau, though a few populations are known from adjacent physiographic provinces in central Texas.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Leaves whorled, sometimes opposite or subopposite, blades oblanceolate or lanceolate to linear, margins serrate to serrulate distally or entire.
var. variabilis
1. Leaves opposite, blades ovate, spatulate, oblanceolate, or lanceolate, margins sharply to obscurely serrate, sometimes entire.
→ 2
2. Calyx lobes lanceolate, (3.5–)4–7 mm, apices acuminate; corollas 9–12 mm; cauline leaf blade margins sharply serrate.
var. suffrutescens
2. Calyx lobes ovate to lanceolate, 2.3–5(–6.3) mm, apices acute to acuminate; corollas 10–18 mm; cauline leaf blade margins obscurely to sharply serrate, sometimes entire.
→ 3
3. Corollas 12–18 mm, glandular-pubescent externally, glandular-pubescent internally, sometimes obscurely adaxially, abaxial lobes white to ochroleucous, sometimes tinged lavender.
var. deustus
3. Corollas 10–12(–15) mm, glabrate or glandular-pubescent externally, glabrous internally, or glabrate or glandular-pubescent abaxially and glabrous adaxially, abaxial lobes brown, sometimes white to ochroleucous.
var. pedicillatus
1. Cauline leaf blades ovate to lanceolate, margins sharply serrate; calyx lobes 8–13 × 3–4.8 mm; corollas 30–35 mm.
var. triflorus
1. Cauline leaf blades lanceolate to linear, margins entire or obscurely, rarely sharply, serrate; calyx lobes 6.5–8.5 × 2.4–3.5 mm; corollas 22–30 mm.
var. integrifolius
Source FNA vol. 17, p. 200. FNA vol. 17, p. 142.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Cristati
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. deustus var. deustus, P. deustus var. pedicillatus, P. deustus var. suffrutescens, P. deustus var. variabilis
P. triflorus var. integrifolius, P. triflorus var. triflorus
Name authority Douglas ex Lindley: Edwards’s Bot. Reg. 16: plate 1318. (1830) — (as Pentstemon deustum) A. Heller: Contr. Herb. Franklin Marshall Coll. 1: 92, plate 8. (1895) — (as Pentstemon)
Web links