The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

hot-rock beardtongue, hot-rock penstemon, rock penstemon, scabland penstemon

Arizona beardtongue, coiled anther penstemon

Habit Subshrubs.
Stems

ascending to erect, (6–)15–50 cm, retrorsely hairy, sometime glabrate, not glaucous.

ascending to erect, (10–)13–36(–40) cm, glabrous or sparsely retrorsely hairy proximally, sometimes also sparsely glandular-pubescent.

Leaves

cauline, opposite, subopposite, or whorled, not leathery, glabrous or retrorsely hairy;

cauline 5–9 pairs, petiolate or sessile, (7–)10–50(–52) × (0.5–)1–20 mm, blade oblanceolate to ovate or spatulate, lanceolate to linear distally, base of proximals tapered, distals clasping, margins serrate to serrulate, rarely entire, apex rounded to obtuse, acute, or acuminate.

basal and cauline, not leathery, glabrous or sparsely retrorsely hairy along midvein;

basal and proximal cauline petiolate, 16–75(–120) × 6–15(–22) mm, blade oblanceolate, base tapered, margins entire or sinuate-dentate, apex obtuse to acute;

cauline 2–4 pairs, short-petiolate or sessile, 25–105 × 2–12 mm, blade lanceolate to linear, base tapered, margins entire or sinuate-dentate to dentate, apex acute, rarely obtuse.

Thyrses

interrupted, cylindric, 6–30 cm, axis ± glandular-pubescent, verticillasters 5–11, cymes 1–6-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate to linear, 6–40 × 1–4 mm, margins entire or serrate to serrulate;

peduncles and pedicels ascending to erect, glandular-pubescent.

interrupted to compact, secund, 6–20 cm, axis densely glandular-pubescent, verticillasters 4–9, cymes (1–)3–7-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, 12–70 × 2–8 mm;

peduncles and pedicels glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes ovate to lanceolate, 2.3–7 × 0.6–1.9 mm, glandular-pubescent;

corolla white to ochroleucous, sometimes tinged lavender, with brownish or purple nectar guides, funnelform, 9–18 mm, glabrate to glandular-pubescent externally, glandular-pubescent internally, sometimes glabrous or glabrate adaxially, tube 4–5 mm, throat slightly inflated, 2.5–5 mm diam., slightly 2-ridged abaxially;

stamens: longer pair slightly exserted, pollen sacs opposite, explanate, 0.4–0.8 mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, sutures papillate;

staminode 8–9 mm, exserted, 0.2–0.3 mm diam., tip straight, glabrous or distal 0.5–2.5 mm sparsely pilose or villous, hairs yellow or white, to 0.5 mm;

style 7–10 mm.

calyx lobes lanceolate, 6–9 × 1.3–2.2 mm, glandular-pubescent;

corolla lavender to violet, with deep violet nectar guides, ventricose-ampliate, 14–20(–22) mm, moderately white-pilose and glandular-pubescent internally abaxially, tube 5–8 mm, throat abruptly inflated, not constricted at orifice, 7–11 mm diam., rounded abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, explanate, 0.8–1.2 mm, dehiscing completely, sutures smooth;

staminode 11–13 mm, prominently exserted, 0.7–0.9 mm diam., tip recurved, distal 8–9 mm densely lanate, hairs yellow, to 2 mm, and medial hairs shorter, stiffer, and retrorse;

style 11–13 mm.

Capsules

3–5 × 2.5–4 mm, glabrous.

6–11 × 5–6 mm.

Penstemon deustus

Penstemon ophianthus

Phenology Flowering May–Jun.
Habitat Sandy, gravelly, or clayey soils, sagebrush shrublands, pinyon-juniper and oak woodlands, ponderosa pine forests.
Elevation 1500–2300 m. (4900–7500 ft.)
Distribution
from FNA
CA; ID; MT; NV; OR; UT; WA; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AZ; CO; NM; UT
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 4 (4 in the flora).

Penstemon deustus comprises four marginally discrete varieties. Extreme forms of each variety are distinctive, but extensive zones of contact exist among the varieties, and populations frequently exhibit degrees of intermediacy, especially in Oregon where all four varieties occur.

The Paiute and Shoshoni tribes, centered in the Great Basin, used Penstemon deustus to treat dermatological, gastrointestinal, immunological, and other disorders (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon ophianthus is confused most often with P. jamesii and less often with P. breviculus.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Leaves whorled, sometimes opposite or subopposite, blades oblanceolate or lanceolate to linear, margins serrate to serrulate distally or entire.
var. variabilis
1. Leaves opposite, blades ovate, spatulate, oblanceolate, or lanceolate, margins sharply to obscurely serrate, sometimes entire.
→ 2
2. Calyx lobes lanceolate, (3.5–)4–7 mm, apices acuminate; corollas 9–12 mm; cauline leaf blade margins sharply serrate.
var. suffrutescens
2. Calyx lobes ovate to lanceolate, 2.3–5(–6.3) mm, apices acute to acuminate; corollas 10–18 mm; cauline leaf blade margins obscurely to sharply serrate, sometimes entire.
→ 3
3. Corollas 12–18 mm, glandular-pubescent externally, glandular-pubescent internally, sometimes obscurely adaxially, abaxial lobes white to ochroleucous, sometimes tinged lavender.
var. deustus
3. Corollas 10–12(–15) mm, glabrate or glandular-pubescent externally, glabrous internally, or glabrate or glandular-pubescent abaxially and glabrous adaxially, abaxial lobes brown, sometimes white to ochroleucous.
var. pedicillatus
Source FNA vol. 17, p. 200. FNA vol. 17, p. 141.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Cristati
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. deustus var. deustus, P. deustus var. pedicillatus, P. deustus var. suffrutescens, P. deustus var. variabilis
Synonyms P. jamesii subsp. ophianthus
Name authority Douglas ex Lindley: Edwards’s Bot. Reg. 16: plate 1318. (1830) — (as Pentstemon deustum) Pennell: Contr. U.S. Natl. Herb. 20: 343. (1920)
Web links