The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

blue penstemon, dark blue beardtongue

beard-lip beardtongue, beardlip penstemon, scarlet penstemon, Southwestern beardtongue

Stems

ascending to erect, (17–)30–80 cm, glabrous, not or ± glaucous.

erect, sometimes ascending, 30–100 cm, glabrous or puberulent proximally, usually slightly glaucous.

Leaves

basal and cauline, ± leathery or not, glabrous, ± glaucous;

basal and proximal cauline 50–170 × 8–25(–35) mm, blade oblanceolate to elliptic, base tapered, margins entire, apex obtuse to acute;

cauline 3–7 pairs, sessile or proximals short-petiolate, (15–)30–90(–120) × (4–)8–25 mm, blade lanceolate to ovate, base cordate-clasping or proximals tapered, apex acute.

glabrous or sparsely to densely puberulent, not glaucous;

basal and proximal cauline 30–80(–140) × (6–)12–30(–35) mm, blade oblanceolate, base tapered, margins entire, apex obtuse, acute, or acuminate;

cauline 3–7(–14) pairs, sessile, 28–142 × 1–8(–15) mm, blade lanceolate to linear, base tapered, apex acuminate, sometimes acute.

Thyrses

continuous or interrupted, secund, (3–)7–27 cm, axis glabrous, verticillasters (3–)5–14, cymes (2 or)3–6-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate, 15–65 × 2–26 mm;

peduncles and pedicels glabrous, peduncles to 18 mm, pedicels 3–18 mm.

± secund, sometimes cylindric, 11–69 cm, axis glabrous, verticillasters 6–14(–19), cymes (1 or)2–4-flowered;

proximal bracts linear, 15–70(–126) × 1–10 mm;

peduncles and pedicels spreading to ascending, glabrous.

Flowers

calyx lobes obovate to ovate, 2.5–4.5 × 2–3.4(–3.8) mm, apex mucronate, sometimes acute to acuminate, glabrous;

corolla blue to violet or purple, without nectar guides, ventricose, 24–30(–34) mm, glabrous externally, glabrous internally, tube 7–10 mm, throat gradually inflated, not constricted at orifice, 8–11 mm diam., slightly 2-ridged abaxially;

stamens: longer pair reaching orifice, pollen sacs divergent, sigmoid, 1.8–2.7(–3) mm, dehiscing incompletely, proximal 1/5 indehiscent, connective not splitting, sides hispid to hispidulous, hairs white or tan, to 0.2 mm, sutures denticulate, teeth to 0.1 mm;

staminode 14–17 mm, included, 0.5–0.7 mm diam., tip straight, distal 4–7 mm sparsely pilose, hairs yellow, to 1 mm;

style 17–23 mm.

calyx lobes ovate to lanceolate, (3–)4–6(–9) × 1.9–2.8(–3.2) mm, margins entire or erose, glabrous or obscurely glandular-pubescent;

corolla red or orangish red to crimson or scarlet, with reddish violet nectar guides, bilaterally symmetric, strongly bilabiate, tubular-funnelform, 26–32(–36) mm, glabrous or sparsely white-lanate or yellow-lanate internally abaxially, tube 5–8 mm, throat 5–6 mm diam., not constricted at orifice, slightly 2-ridged abaxially, abaxial lobes strongly reflexed, adaxial lobes projecting;

stamens exserted (but usually concealed beneath projecting adaxial lip), pollen sacs opposite, proximal 1/4–1/3 indehiscent, 1.5–2(–2.2) mm, sides glabrous or sparsely to moderately lanate-villous, hairs white, to 1.5 mm, sutures papillate or denticulate, teeth to 0.1 mm;

staminode 15–17 mm, included, tip straight, glabrous;

style 22–27 mm.

Capsules

9–13 × 5–7 mm.

10–14 × 6–8 mm.

Penstemon cyaneus

Penstemon barbatus

Phenology Flowering Jun–Aug.
Habitat Gravelly or sandy hillsides, sagebrush shrublands.
Elevation 1400–2900 m. (4600–9500 ft.)
Distribution
from FNA
ID; MT; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AZ; CA; CO; NM; TX; UT; n Mexico
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Penstemon cyaneus occurs from the vicinity of Yellowstone National Park westward into south-central Idaho.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Varieties 3 (3 in the flora).

Penstemon barbatus is among the more widespread and conspicuous penstemons in the desert Southwest and Southern Rocky mountains. Putative hybrids reported between P. barbatus and P. comarrhenus, P. glaber, P. strictus, and P. virgatus were summarized by F. S. Crosswhite (1965); putative hybrids involving P. pseudoputus and P. putus also are suspected among some herbarium specimens. Penstemon barbatus is widely cultivated for its showy flowers; cultivars with yellow corollas also exist. Penstemon barbatus was reported for Suffolk County, Massachusetts (D. W. Magee and H. E. Ahles 2007); that report, or that those plants persisted outside of cultivation, has not been confirmed.

Various groups of Apache, Navajo, and Western Keres of Arizona and New Mexico used Penstemon barbatus for drugs, ceremonies, and decorations (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Pollen sac sides sparsely to moderately lanate-villous.
var. trichander
1. Pollen sac sides glabrous.
→ 2
2. Corollas yellow-lanate internally abaxially.
var. barbatus
2. Corollas glabrous or sparsely white-lanate internally abaxially.
var. torreyi
Source FNA vol. 17, p. 164. FNA vol. 17, p. 146.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Glabri Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Elmigera
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. barbatus var. barbatus, P. barbatus var. torreyi, P. barbatus var. trichander
Synonyms Chelone barbata
Name authority Pennell: Contr. U.S. Natl. Herb. 20: 351. (1920) (Cavanilles) Roth: Catal. Bot. 3: 49. (1806) — (as Pentstemon barbata)
Web links