The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

Crandall's beardtongue

Gorman's beardtongue, Gorman's penstemon

Stems

prostrate, decumbent, ascending, or erect, 2–28 cm, retrorsely hairy or pubescent.

ascending to erect, (6–)10–30(–65) cm, glabrous proximally, glandular-pubescent to glandular-villous distally.

Leaves

not leathery, glabrous, glabrate, scabrous, or pubescent, hairs pointed;

cauline (1 or)2–4 pairs, petiolate, (2–)4–47 × 0.5–8 mm, blade elliptic to obovate, oblanceolate, or linear, base tapered, apex acute to mucronate.

basal and cauline, not leathery, glabrous or distal cauline sometimes glabrous abaxially, glandular-pubescent adaxially;

basal and proximal cauline petiolate, (18–)35–100 × (2–)3–10 mm, blade spatulate to oblanceolate, base tapered, margins entire or obscurely serrate, apex rounded to obtuse or acute;

cauline 2–4 pairs, sessile, 15–68 × 2–16 mm, blade oblong to lanceolate, base tapered to clasping, margins entire or obscurely serrate, apex obtuse to acute.

Thyrses

continuous, ± secund, 1–8(–16) cm, axis retrorsely hairy, hairs pointed and, usually, sparsely glandular-pubescent, verticillasters (1 or)2–8, cymes 1–4-flowered, 1 or 2 per node;

proximal bracts oblanceolate to linear, 10–25 × 0.5–4 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, retrorsely hairy and, usually, sparsely glandular-pubescent.

continuous or ± interrupted, cylindric, (1–)3–15 cm, axis glandular-villous, verticillasters 2–6, cymes (1 or)2–5-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate to linear, (5–)10–56 × (1–)3–10 mm;

peduncles and pedicels glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes lanceolate, 4–7(–7.5) × 0.9–1.8(–2.2) mm, broadly scarious-margined, apex acuminate to caudate, retrorsely puberulent, hairs pointed, and sparsely glandular-pubescent;

corolla blue to violet or lavender, lined internally abaxially with violet or reddish purple nectar guides, funnelform, 14–20 mm, sparsely to densely yellow-lanate or yellow-pilose internally abaxially, tube 6–8 mm, throat gradually inflated, 6–8 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens: longer pair reaching orifice, filaments glabrous, pollen sacs opposite, navicular to subexplanate, 0.9–1.4 mm, sutures papillate;

staminode 11–14 mm, reaching orifice or exserted, flattened distally, 0.3–0.4 mm diam., tip straight to recurved, distal 7–10 mm densely pilose, hairs golden yellow, to 1 mm;

style 13–15 mm.

calyx lobes lanceolate, 7–10.5 × 1.4–2.2 mm, glandular-villous;

corolla lavender to purple or bluish violet, with reddish purple nectar guides, ventricose, 19–30 mm, sparsely white- or yellowish villous internally abaxially, tube 5–6 mm, throat abruptly inflated, not constricted at orifice, 8–14 mm diam., rounded abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, navicular, 1.3–1.5 mm, dehiscing completely, sutures smooth;

staminode 13–17 mm, prominently exserted, 0.4–0.6 mm diam., tip straight to recurved, distal 2–3 mm sparsely lanate, hairs yellow, to 2 mm, and medial 4–8 mm sparsely to moderately pilose, hairs yellow, to 1 mm;

style 11–14 mm.

Capsules

7–8 × 3.5–4.5 mm.

7–10 × 4–5 mm.

2n

= 16.

Penstemon crandallii

Penstemon gormanii

Phenology Flowering Jun–Aug.
Habitat Rocky slopes, sand dunes, gravelly stream terraces, clearings in forests.
Elevation 400–1200 m. (1300–3900 ft.)
Distribution
from FNA
CO; NM; UT
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AK; BC; NT; YT
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 5 (5 in the flora).

Penstemon crandallii comprises five partly sympatric, sometimes intergrading varieties.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon gormanii resembles P. eriantherus vars. argillosus and whitedii.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Leaves glabrous or sparsely puberulent, especially along margins, blades obovate to elliptic; stems prostrate or decumbent; Colorado.
var. procumbens
1. Leaves glabrate or scabrous to pubescent, blades linear, oblanceolate, or obovate; stems decumbent, ascending, or erect; Colorado, New Mexico, Utah.
→ 2
2. Leaf blades obovate or oblanceolate; stems decumbent to ascending.
→ 3
3. Leaves glabrate or scabrous, blades oblanceolate; Colorado, Utah.
var. crandallii
3. Leaves ± scabrous, blades obovate or oblanceolate; Utah.
var. atratus
2. Leaf blades linear to oblanceolate; stems ascending to erect.
→ 4
4. Stems retrorsely hairy or puberulent, ascending to erect; Colorado, New Mexico.
var. glabrescens
4. Stems puberulent to pubescent, erect; Colorado.
var. ramaleyi
Source FNA vol. 17, p. 101. FNA vol. 17, p. 136.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Caespitosi Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Cristati
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. crandallii var. atratus, P. crandallii var. crandallii, P. crandallii var. glabrescens, P. crandallii var. procumbens, P. crandallii var. ramaleyi
Name authority A. Nelson: Bull. Torrey Bot. Club 26: 354. (1899) — (as Pentstemon) Greene: Ottawa Naturalist 16: 39. (1902) — (as Pentstemon gormani)
Web links