The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

Crandall's beardtongue

mat beardtongue, mat penstemon

Stems

prostrate, decumbent, ascending, or erect, 2–28 cm, retrorsely hairy or pubescent.

prostrate, only tip ascending, 2–8(–10) cm, not cinereous, retrorsely hairy, hairs pointed.

Leaves

not leathery, glabrous, glabrate, scabrous, or pubescent, hairs pointed;

cauline (1 or)2–4 pairs, petiolate, (2–)4–47 × 0.5–8 mm, blade elliptic to obovate, oblanceolate, or linear, base tapered, apex acute to mucronate.

not leathery, not cinereous, retrorsely hairy, hairs pointed;

cauline 3–20 pairs, petiolate, 2.5–14(–21) × 1–4 mm, blade obovate to spatulate, oblanceolate, or linear, base tapered, apex rounded to acute or mucronate.

Thyrses

continuous, ± secund, 1–8(–16) cm, axis retrorsely hairy, hairs pointed and, usually, sparsely glandular-pubescent, verticillasters (1 or)2–8, cymes 1–4-flowered, 1 or 2 per node;

proximal bracts oblanceolate to linear, 10–25 × 0.5–4 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, retrorsely hairy and, usually, sparsely glandular-pubescent.

continuous, cylindric to secund, 0.5–3 cm, axis retrorsely hairy to retrorsely cinereous, hairs pointed, sometimes also glandular-pubescent, verticillasters 1–5, cymes 1–3-flowered, 1 per node;

proximal bracts linear, 2.8–13(–17) × 0.7–3 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, retrorsely hairy to retrorsely cinereous, hairs pointed, and glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes lanceolate, 4–7(–7.5) × 0.9–1.8(–2.2) mm, broadly scarious-margined, apex acuminate to caudate, retrorsely puberulent, hairs pointed, and sparsely glandular-pubescent;

corolla blue to violet or lavender, lined internally abaxially with violet or reddish purple nectar guides, funnelform, 14–20 mm, sparsely to densely yellow-lanate or yellow-pilose internally abaxially, tube 6–8 mm, throat gradually inflated, 6–8 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens: longer pair reaching orifice, filaments glabrous, pollen sacs opposite, navicular to subexplanate, 0.9–1.4 mm, sutures papillate;

staminode 11–14 mm, reaching orifice or exserted, flattened distally, 0.3–0.4 mm diam., tip straight to recurved, distal 7–10 mm densely pilose, hairs golden yellow, to 1 mm;

style 13–15 mm.

calyx lobes lanceolate to linear, 4–6.5(–8.5) × 1–1.5(–1.9) mm, herbaceous- or narrowly scarious-margined, retrorsely hairy, hairs pointed, and sparsely glandular-pubescent;

corolla blue to purplish lavender or lavender, lined internally abaxially with reddish violet nectar guides, funnelform, 10–17(–21) mm, yellow-villous internally abaxially, tube 5–6 mm, throat gradually inflated, 4.5–6 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens: longer pair reaching orifice or exserted, filaments glabrous, pollen sacs opposite, navicular to explanate, 0.6–1.2 mm, sutures papillate;

staminode 9–12 mm, reaching orifice, flattened distally, 0.3–0.5 mm diam., tip straight to recurved, distal 7–9 mm densely pilose, hairs golden yellow, to 1 mm;

style 13–15 mm.

Capsules

7–8 × 3.5–4.5 mm.

3.5–5 × 3–4 mm.

Penstemon crandallii

Penstemon caespitosus

Distribution
from FNA
CO; NM; UT
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AZ; CO; UT; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 5 (5 in the flora).

Penstemon crandallii comprises five partly sympatric, sometimes intergrading varieties.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Varieties 3 (3 in the flora).

The varieties of Penstemon caespitosus are weakly differentiated and largely allopatric.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Leaves glabrous or sparsely puberulent, especially along margins, blades obovate to elliptic; stems prostrate or decumbent; Colorado.
var. procumbens
1. Leaves glabrate or scabrous to pubescent, blades linear, oblanceolate, or obovate; stems decumbent, ascending, or erect; Colorado, New Mexico, Utah.
→ 2
2. Leaf blades obovate or oblanceolate; stems decumbent to ascending.
→ 3
3. Leaves glabrate or scabrous, blades oblanceolate; Colorado, Utah.
var. crandallii
3. Leaves ± scabrous, blades obovate or oblanceolate; Utah.
var. atratus
2. Leaf blades linear to oblanceolate; stems ascending to erect.
→ 4
4. Stems retrorsely hairy or puberulent, ascending to erect; Colorado, New Mexico.
var. glabrescens
4. Stems puberulent to pubescent, erect; Colorado.
var. ramaleyi
1. Pollen sacs 0.9–1.2 mm; leaf blades oblanceolate; Arizona, Utah.
var. desertipicti
1. Pollen sacs 0.6–0.9 mm; leaf blades obovate, spatulate, oblanceolate, or linear; Colorado, Utah, Wyoming.
→ 2
2. Leaf blades oblanceolate to linear; pollen sacs explanate, 0.6–0.8 mm; Colorado, Utah, Wyoming.
var. caespitosus
2. Leaf blades obovate or spatulate; pollen sacs navicular to subexplanate, 0.8–0.9 mm; Colorado, Utah.
var. perbrevis
Source FNA vol. 17, p. 101. FNA vol. 17, p. 100.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Caespitosi Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Caespitosi
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. crandallii var. atratus, P. crandallii var. crandallii, P. crandallii var. glabrescens, P. crandallii var. procumbens, P. crandallii var. ramaleyi
P. caespitosus var. caespitosus, P. caespitosus var. desertipicti, P. caespitosus var. perbrevis
Name authority A. Nelson: Bull. Torrey Bot. Club 26: 354. (1899) — (as Pentstemon) Nuttall ex A. Gray: Proc. Amer. Acad. Arts 6: 66. (1862) — (as Pentstemon)
Web links