The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

mat beardtongue, mat penstemon

lovely penstemon, rockvine beardtongue, rockvine penstemon

Habit Herbs.
Stems

prostrate, only tip ascending, 2–8(–10) cm, not cinereous, retrorsely hairy, hairs pointed.

erect, 10–31 cm, retrorsely hairy, not glaucous.

Leaves

not leathery, not cinereous, retrorsely hairy, hairs pointed;

cauline 3–20 pairs, petiolate, 2.5–14(–21) × 1–4 mm, blade obovate to spatulate, oblanceolate, or linear, base tapered, apex rounded to acute or mucronate.

basal and cauline, not leathery, glabrous or retrorsely hairy primarily along midvein and margins;

basal and proximal cauline 14–75 × 4–16 mm, blade ovate to lanceolate or elliptic, base tapered, margins entire or ± serrate distally, apex obtuse to acute;

cauline 3–5 pairs, sessile or proximals short-petiolate, 15–45 × 2–8 mm, blade oblanceolate to lanceolate, base tapered, margins entire or ± serrate or ± dentate, primarily distally, apex obtuse to acute.

Thyrses

continuous, cylindric to secund, 0.5–3 cm, axis retrorsely hairy to retrorsely cinereous, hairs pointed, sometimes also glandular-pubescent, verticillasters 1–5, cymes 1–3-flowered, 1 per node;

proximal bracts linear, 2.8–13(–17) × 0.7–3 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, retrorsely hairy to retrorsely cinereous, hairs pointed, and glandular-pubescent.

interrupted, cylindric, 4–18 cm, axis retrorsely hairy proximally, sparsely glandular-pubescent distally, verticillasters 2–5, cymes 2–6-flowered, (1 or)2 per node;

proximal bracts lanceolate, 9–38 × 2–12 mm, margins entire or ± serrate distally;

peduncles and pedicels ascending, sparsely glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes lanceolate to linear, 4–6.5(–8.5) × 1–1.5(–1.9) mm, herbaceous- or narrowly scarious-margined, retrorsely hairy, hairs pointed, and sparsely glandular-pubescent;

corolla blue to purplish lavender or lavender, lined internally abaxially with reddish violet nectar guides, funnelform, 10–17(–21) mm, yellow-villous internally abaxially, tube 5–6 mm, throat gradually inflated, 4.5–6 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens: longer pair reaching orifice or exserted, filaments glabrous, pollen sacs opposite, navicular to explanate, 0.6–1.2 mm, sutures papillate;

staminode 9–12 mm, reaching orifice, flattened distally, 0.3–0.5 mm diam., tip straight to recurved, distal 7–9 mm densely pilose, hairs golden yellow, to 1 mm;

style 13–15 mm.

calyx lobes ovate, 3–4 × 1–2 mm, sparsely glandular-pubescent;

corolla violet to blue or purple, with purple nectar guides, funnelform, 14–23 mm, glandular-pubescent externally, ± white-pubescent internally abaxially, tube 4–6 mm, throat gradually inflated, 5–6 mm diam., slightly 2-ridged abaxially;

stamens included, pollen sacs opposite, navicular, 0.9–1.2 mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, sutures smooth;

staminode 9–12 mm, reaching orifice, 0.4–0.6 mm diam., tip straight, distal 0.5–2 mm pilose, hairs yellow or golden yellow, to 0.8 mm;

style 9–13 mm.

Capsules

3.5–5 × 3–4 mm.

5–8 × 3.5–5 mm, glabrous.

Penstemon caespitosus

Penstemon elegantulus

Phenology Flowering May–Jun.
Habitat Rocky, granitic meadows and hillsides.
Elevation 900–1800 m. (3000–5900 ft.)
Distribution
from FNA
AZ; CO; UT; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
ID; OR
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 3 (3 in the flora).

The varieties of Penstemon caespitosus are weakly differentiated and largely allopatric.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon elegantulus occurs largely in the Hell’s Canyon region of the Snake River in Idaho and Nez Perce counties, Idaho, and Wallowa County, Oregon. A specimen from near Silver City in Owyhee County, Idaho (Hitchcock & Muhlick 22585, WTU), also appears to be this species. Penstemon elegantulus combines morphologic features of P. albertinus and P. humilis; it generally has obscurely serrate leaves as in the former, and retrorsely hairy leaves and stems as in the latter.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Pollen sacs 0.9–1.2 mm; leaf blades oblanceolate; Arizona, Utah.
var. desertipicti
1. Pollen sacs 0.6–0.9 mm; leaf blades obovate, spatulate, oblanceolate, or linear; Colorado, Utah, Wyoming.
→ 2
2. Leaf blades oblanceolate to linear; pollen sacs explanate, 0.6–0.8 mm; Colorado, Utah, Wyoming.
var. caespitosus
2. Leaf blades obovate or spatulate; pollen sacs navicular to subexplanate, 0.8–0.9 mm; Colorado, Utah.
var. perbrevis
Source FNA vol. 17, p. 100. FNA vol. 17, p. 203.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Caespitosi Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. caespitosus var. caespitosus, P. caespitosus var. desertipicti, P. caespitosus var. perbrevis
Name authority Nuttall ex A. Gray: Proc. Amer. Acad. Arts 6: 66. (1862) — (as Pentstemon) Pennell: Notul. Nat. Acad. Nat. Sci. Philadelphia 71: 14. (1941)
Web links