The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

mat beardtongue, mat penstemon

Sunset Crater beardtongue, Sunset Crater penstemon

Habit Herbs.
Stems

prostrate, only tip ascending, 2–8(–10) cm, not cinereous, retrorsely hairy, hairs pointed.

ascending to erect, 30–60 cm, glaucous.

Leaves

not leathery, not cinereous, retrorsely hairy, hairs pointed;

cauline 3–20 pairs, petiolate, 2.5–14(–21) × 1–4 mm, blade obovate to spatulate, oblanceolate, or linear, base tapered, apex rounded to acute or mucronate.

basal and proximal cauline 26–56 × 7–15 mm, blade lanceolate to elliptic, base tapered, margins coarsely dentate or serrate, apex obtuse to acute;

cauline 4–7 pairs, short-petiolate or sessile, 30–55 × 5–32 mm, blade ovate to lanceolate, base tapered or auriculate-clasping to connate-perfoliate on distal leaves, margins coarsely dentate, apex acute to acuminate.

Thyrses

continuous, cylindric to secund, 0.5–3 cm, axis retrorsely hairy to retrorsely cinereous, hairs pointed, sometimes also glandular-pubescent, verticillasters 1–5, cymes 1–3-flowered, 1 per node;

proximal bracts linear, 2.8–13(–17) × 0.7–3 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, retrorsely hairy to retrorsely cinereous, hairs pointed, and glandular-pubescent.

interrupted, secund, 8–30 cm, axis glabrous or sparsely glandular-pubescent distally, verticillasters 3–10, cymes 1–3-flowered;

proximal bracts ovate to triangular, 12–35 × 8–32 mm;

peduncles and pedicels ascending to erect, glandular-pubescent.

Flowers

calyx lobes lanceolate to linear, 4–6.5(–8.5) × 1–1.5(–1.9) mm, herbaceous- or narrowly scarious-margined, retrorsely hairy, hairs pointed, and sparsely glandular-pubescent;

corolla blue to purplish lavender or lavender, lined internally abaxially with reddish violet nectar guides, funnelform, 10–17(–21) mm, yellow-villous internally abaxially, tube 5–6 mm, throat gradually inflated, 4.5–6 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens: longer pair reaching orifice or exserted, filaments glabrous, pollen sacs opposite, navicular to explanate, 0.6–1.2 mm, sutures papillate;

staminode 9–12 mm, reaching orifice, flattened distally, 0.3–0.5 mm diam., tip straight to recurved, distal 7–9 mm densely pilose, hairs golden yellow, to 1 mm;

style 13–15 mm.

calyx lobes ovate to elliptic, 3.5–5.5 × 2.5–3.8 mm, glandular-pubescent;

corolla pink to rose pink, with reddish purple nectar guides, strongly bilabiate, ventricose, 23–27 mm, glandular-pubescent externally, glandular-pubescent internally, also usually moderately white-lanate abaxially, tube 6–10 mm, length 1.6–2 times calyx lobes, throat abruptly inflated, ± constricted at orifice, 9–12 mm diam., rounded abaxially;

stamens: longer pair reaching orifice, filaments of shorter pair glandular-puberulent proximally, pollen sacs explanate, 1.3–1.6 mm, sutures smooth;

staminode 16–18 mm, exserted, 0.4–0.6(–1) mm diam., tip straight, glabrous or distal 2–4 mm moderately lanate, hairs yellow, to 1 mm;

style 17–22 mm, glabrous.

Capsules

3.5–5 × 3–4 mm.

9–12 × 6–7 mm, glabrous.

2n

= 16.

Penstemon caespitosus

Penstemon clutei

Phenology Flowering Apr–Aug.
Habitat Volcanic cinder fields, pine forests.
Elevation 1900–2600 m. (6200–8500 ft.)
Distribution
from FNA
AZ; CO; UT; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AZ
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 3 (3 in the flora).

The varieties of Penstemon caespitosus are weakly differentiated and largely allopatric.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon clutei occurs only near Indian Flat and Sunset Crater in south-central Coconino County.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Pollen sacs 0.9–1.2 mm; leaf blades oblanceolate; Arizona, Utah.
var. desertipicti
1. Pollen sacs 0.6–0.9 mm; leaf blades obovate, spatulate, oblanceolate, or linear; Colorado, Utah, Wyoming.
→ 2
2. Leaf blades oblanceolate to linear; pollen sacs explanate, 0.6–0.8 mm; Colorado, Utah, Wyoming.
var. caespitosus
2. Leaf blades obovate or spatulate; pollen sacs navicular to subexplanate, 0.8–0.9 mm; Colorado, Utah.
var. perbrevis
Source FNA vol. 17, p. 100. FNA vol. 17, p. 249.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Caespitosi Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Spectabiles
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. caespitosus var. caespitosus, P. caespitosus var. desertipicti, P. caespitosus var. perbrevis
Synonyms P. pseudospectabilis subsp. clutei
Name authority Nuttall ex A. Gray: Proc. Amer. Acad. Arts 6: 66. (1862) — (as Pentstemon) A. Nelson: Amer. Bot. (Binghamton) 33: 109. (1927)
Web links