The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

sand dune penstemon, sand-dune beardtongue, sharp-leaf penstemon

ash beardtongue, ash penstemon, small flower penstemon

Habit Herbs.
Stems

ascending to erect, (9–)20–60 cm, glabrous or ± scabrous, especially distally.

ascending, (8–)10–40 cm, glabrous or retrorsely hairy, not glaucous.

Leaves

basal and cauline, glabrous, sometimes scabrous;

basal and proximal cauline (14–)30–95 × 4–15(–24) mm, blade oblanceolate to elliptic, base tapered, apex obtuse to acute or mucronate;

cauline (2 or)3–6(or 7) pairs, sessile, 18–60(–85) × (4–)8–28 mm, blade ovate to lanceolate, base tapered to cordate-clasping, apex acute to acuminate.

essentially cauline, basal usually poorly developed, not leathery, glabrous;

basal and proximal cauline 10–40(–65) × 1–6 mm, blade oblanceolate, base tapered, margins entire, apex obtuse to acute;

cauline 3–5 pairs, sessile or proximals short-petiolate, 12–60 × 2–5(–7) mm, blade oblanceolate to lanceolate or linear, base tapered, margins entire, apex acute.

Thyrses

continuous or interrupted, cylindric, 6–25(–30) cm, axis glabrous, rarely scabrous or glutinous, verticillasters (5–)7–15, cymes (2–)4–8(–12)-flowered;

proximal bracts ovate to lanceolate, 14–60 × 9–30 mm, margins entire, apex obtuse to acuminate or caudate;

peduncles and pedicels glabrous or scabrous, sometimes also glutinous, peduncles to 4 mm.

interrupted, cylindric, 1–14 cm, axis glabrous or ± puberulent at axils, verticillasters (1 or)2–6, cymes (1–)3–7-flowered, 2 per node;

proximal bracts lanceolate to linear, 8–30(–45) × 1–7 mm, margins entire;

peduncles and pedicels erect, glabrous.

Flowers

calyx lobes lanceolate, (3.2–)4.5–10 × 1.2–3.2(–3.8) mm, margins entire or erose, herbaceous or narrowly scarious, glabrous or scabrous proximally and, sometimes, along margins, sometimes also glutinous;

corolla blue to violet or purple, with reddish purple nectar guides, tubular-funnelform, 11–20 mm, glabrous externally, glabrous internally, tube 5–9 mm, throat gradually inflated, 4–6 mm diam., rounded abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice to slightly exserted, pollen sacs opposite, navicular, 0.7–1.3(–1.5) mm, sutures papillate;

staminode 6–12 mm, reaching orifice, 0.6–1 mm diam., tip recurved, distal 1.5–3.5 mm densely pilose, hairs golden yellow, to 0.6 mm, hairs on proximal part of staminode mostly along margins;

style 8–15 mm.

calyx lobes obovate to ovate, 1–1.8 × 0.7–1.1 mm, apex truncate to cuspidate, glabrous;

corolla violet to blue or purple, without nectar guides, funnelform, 7–9(–11) mm, glabrous externally, moderately yellowish or white-pilose internally abaxially, tube 3–4 mm, throat slightly inflated, 2–3 mm diam., 2-ridged abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice, pollen sacs opposite, explanate, 0.3–0.4(–0.5) mm, dehiscing completely, connective splitting, sides glabrous, sutures smooth;

staminode 4–6 mm, included, 0.3–0.4 mm diam., tip straight, distal 0.5–1 mm sparsely to moderately pilose, hairs yellow, to 0.4 mm;

style 5–6 mm.

Capsules

7–13 × 4–7 mm.

2.5–4 × 1.8–2.5 mm, glabrous.

2n

= 16, 32.

Penstemon acuminatus

Penstemon cinicola

Phenology Flowering Jun–Aug.
Habitat Dry, volcanic soils in sagebrush openings in pine forests.
Elevation 1000–2600 m. (3300–8500 ft.)
Distribution
from FNA
ID; NV; OR; WA
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
CA; OR
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 2 (2 in the flora).

Penstemon acuminatus includes the northern var. acuminatus, which has denser thyrses than the southern var. latebracteatus. Herbage of var. acuminatus is usually scabrous; herbage of var. latebracteatus is rarely scabrous.

The Blackfoot tribe of the Central Rocky Mountains use Penstemon acuminatus as an analgesic, antiemetic, and gastrointestinal aid (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Penstemon cinicola occurs along the eastern flank of the Cascade Range in central Oregon (Crook, Deschutes, Douglas, Klamath, and Lake counties) south to northern California (Lassen, Modoc, Shasta, Siskiyou, and Tehama counties).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Styles 11–15 mm; corollas 14–20 mm; pollen sacs 0.8–1.3(–1.5) mm; calyx lobes 5–10 mm.
var. acuminatus
1. Styles 8–11 mm; corollas 11–15 mm; pollen sacs 0.7–1 mm; calyx lobes (3.2–)4.5–7 mm.
var. latebracteatus
Source FNA vol. 17, p. 113. FNA vol. 17, p. 198.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Coerulei Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Penstemon
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. acuminatus var. acuminatus, P. acuminatus var. latebracteatus
Name authority Douglas ex Lindley: Edwards’s Bot. Reg. 15: plate 1285. (1829) — (as Pentstemon acuminatum) D. D. Keck: Publ. Carnegie Inst. Wash. 520: 294. (1940)
Web links