The green links below add additional plants to the comparison table. Blue links lead to other Web sites.
enable glossary links

sand dune penstemon, sand-dune beardtongue, sharp-leaf penstemon

broadbeard beardtongue, narrow-leaf beardtongue

Stems

ascending to erect, (9–)20–60 cm, glabrous or ± scabrous, especially distally.

ascending to erect, (6–)15–45(–65) cm, glabrous or scabrous.

Leaves

basal and cauline, glabrous, sometimes scabrous;

basal and proximal cauline (14–)30–95 × 4–15(–24) mm, blade oblanceolate to elliptic, base tapered, apex obtuse to acute or mucronate;

cauline (2 or)3–6(or 7) pairs, sessile, 18–60(–85) × (4–)8–28 mm, blade ovate to lanceolate, base tapered to cordate-clasping, apex acute to acuminate.

basal and cauline, basal not reduced, glabrous, sometimes scabrous;

basal and proximal cauline (25–)40–90 × 2–18 mm, blade spatulate to oblanceolate or linear, base tapered, apex rounded to obtuse or acute;

cauline 2–8 pairs, sessile, 18–113 × 2–24(–40) mm, blade ovate to lanceolate or linear, base tapered to cordate-clasping, apex acute to acuminate.

Thyrses

continuous or interrupted, cylindric, 6–25(–30) cm, axis glabrous, rarely scabrous or glutinous, verticillasters (5–)7–15, cymes (2–)4–8(–12)-flowered;

proximal bracts ovate to lanceolate, 14–60 × 9–30 mm, margins entire, apex obtuse to acuminate or caudate;

peduncles and pedicels glabrous or scabrous, sometimes also glutinous, peduncles to 4 mm.

continuous or interrupted, cylindric, (2–)5–30(–37) cm, axis glabrous, rarely scabrous, verticillasters (3–)5–15(–26), cymes (2–)4–8(–10)-flowered;

proximal bracts ovate to lanceolate or linear, (3–)12–98 × (1–)2–28 mm;

peduncles and pedicels glabrous or scabrous, peduncles to 3 mm.

Flowers

calyx lobes lanceolate, (3.2–)4.5–10 × 1.2–3.2(–3.8) mm, margins entire or erose, herbaceous or narrowly scarious, glabrous or scabrous proximally and, sometimes, along margins, sometimes also glutinous;

corolla blue to violet or purple, with reddish purple nectar guides, tubular-funnelform, 11–20 mm, glabrous externally, glabrous internally, tube 5–9 mm, throat gradually inflated, 4–6 mm diam., rounded abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice to slightly exserted, pollen sacs opposite, navicular, 0.7–1.3(–1.5) mm, sutures papillate;

staminode 6–12 mm, reaching orifice, 0.6–1 mm diam., tip recurved, distal 1.5–3.5 mm densely pilose, hairs golden yellow, to 0.6 mm, hairs on proximal part of staminode mostly along margins;

style 8–15 mm.

calyx lobes ovate to lanceolate, 4–8 × 1–2.5 mm, margins entire or erose, broadly scarious, glabrous or scabrous;

corolla lavender, blue, or pink, with violet or reddish purple nectar guides, tubular-funnelform, 13–20(–22) mm, glabrous externally, sparsely white-pubescent internally abaxially or glabrous, tube 6–8 mm, throat gradually inflated, 4–6 mm diam., rounded abaxially;

stamens included or longer pair reaching orifice, pollen sacs opposite, (0.9–)1.1–1.5 mm, sutures papillate;

staminode 8–10 mm, reaching orifice, 0.9–1.2 mm diam., tip recurved, distal 4–6 mm sparsely villous, hairs golden yellow, to 1 mm, hairs on proximal part of staminode mostly along margins;

style 8–12 mm.

Capsules

7–13 × 4–7 mm.

9–15 × 5–7 mm.

Penstemon acuminatus

Penstemon angustifolius

Distribution
from FNA
ID; NV; OR; WA
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
from FNA
AZ; CO; KS; MT; ND; NE; NM; OK; SD; UT; WY
[WildflowerSearch map]
[BONAP county map]
Discussion

Varieties 2 (2 in the flora).

Penstemon acuminatus includes the northern var. acuminatus, which has denser thyrses than the southern var. latebracteatus. Herbage of var. acuminatus is usually scabrous; herbage of var. latebracteatus is rarely scabrous.

The Blackfoot tribe of the Central Rocky Mountains use Penstemon acuminatus as an analgesic, antiemetic, and gastrointestinal aid (D. E. Moerman 1998).

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Varieties 5 (5 in the flora).

Penstemon angustifolius comprises five varieties: two widespread in the west-central Great Plains and three with more limited, allopatric ranges.

(Discussion copyrighted by Flora of North America; reprinted with permission.)

Key
1. Styles 11–15 mm; corollas 14–20 mm; pollen sacs 0.8–1.3(–1.5) mm; calyx lobes 5–10 mm.
var. acuminatus
1. Styles 8–11 mm; corollas 11–15 mm; pollen sacs 0.7–1 mm; calyx lobes (3.2–)4.5–7 mm.
var. latebracteatus
1. Corollas pink; cauline leaf blades lanceolate to linear; Juab and Millard counties, Utah.
var. dulcis
1. Corollas blue or lavender, rarely pink; cauline leaf blades ovate to lanceolate or linear (if corollas pink, leaf blades broader or plants not of Juab or Millard counties, Utah); Arizona, Colorado, Kansas, Montana, Nebraska, New Mexico, North Dakota, Oklahoma, South Dakota, Utah, Wyoming.
→ 2
2. Cauline leaf blades and proximal bracts lanceolate to linear.
→ 3
3. Stems glabrous or scabrous; corollas 14–18 mm; cauline leaves 2–5(or 6) pairs; stems (6–)10–30 cm; Colorado, Montana, Nebraska, North Dakota, South Dakota, Wyoming.
var. angustifolius
3. Stems glabrous, rarely scabrous; corollas (14–)18–20(–22) mm; cauline leaves 4–7 pairs; stems (8–)15–45 cm; Colorado, Utah.
var. vernalensis
2. Cauline leaf blades and proximal bracts ovate to lanceolate.
→ 4
4. Corollas 13–20(–22) mm, blue, rarely lavender or pink; Colorado, Kansas, Nebraska, New Mexico, Oklahoma, South Dakota, Wyoming.
var. caudatus
4. Corollas 14–17 mm, blue to lavender or pink; Arizona, Colorado, New Mexico, Utah.
var. venosus
Source FNA vol. 17, p. 113. FNA vol. 17, p. 113.
Parent taxa Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Coerulei Plantaginaceae > Penstemon > subg. Penstemon > sect. Coerulei
Sibling taxa
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. angustifolius, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
P. abietinus, P. absarokensis, P. acaulis, P. acuminatus, P. alamosensis, P. albertinus, P. albidus, P. albomarginatus, P. ambiguus, P. ammophilus, P. anguineus, P. arenarius, P. arenicola, P. aridus, P. arkansanus, P. attenuatus, P. atwoodii, P. auriberbis, P. australis, P. azureus, P. baccharifolius, P. barbatus, P. barnebyi, P. barrettiae, P. bicolor, P. bleaklyi, P. bracteatus, P. breviculus, P. brevisepalus, P. buckleyi, P. caesius, P. caespitosus, P. calcareus, P. californicus, P. calycosus, P. canescens, P. cardinalis, P. cardwellii, P. carnosus, P. caryi, P. centranthifolius, P. cinicola, P. clevelandii, P. clutei, P. cobaea, P. comarrhenus, P. compactus, P. concinnus, P. confertus, P. confusus, P. crandallii, P. cusickii, P. cyananthus, P. cyaneus, P. cyanocaulis, P. cyathophorus, P. dasyphyllus, P. davidsonii, P. deamii, P. deaveri, P. debilis, P. degeneri, P. deustus, P. digitalis, P. diphyllus, P. discolor, P. dissectus, P. distans, P. dolius, P. duchesnensis, P. eatonii, P. elegantulus, P. ellipticus, P. eriantherus, P. euglaucus, P. fendleri, P. filiformis, P. flavescens, P. floribundus, P. floridus, P. flowersii, P. franklinii, P. fremontii, P. fruticiformis, P. fruticosus, P. gairdneri, P. gibbensii, P. glaber, P. glandulosus, P. glaucinus, P. globosus, P. goodrichii, P. gormanii, P. gracilentus, P. gracilis, P. grahamii, P. grandiflorus, P. griffinii, P. grinnellii, P. guadalupensis, P. hallii, P. harbourii, P. harringtonii, P. havardii, P. haydenii, P. heterodoxus, P. heterophyllus, P. hirsutus, P. humilis, P. idahoensis, P. immanifestus, P. incertus, P. inflatus, P. jamesii, P. janishiae, P. kingii, P. kralii, P. labrosus, P. laetus, P. laevigatus, P. laevis, P. lanceolatus, P. laricifolius, P. laxiflorus, P. laxus, P. leiophyllus, P. lemhiensis, P. lentus, P. leonardii, P. linarioides, P. longiflorus, P. lyallii, P. marcusii, P. mensarum, P. metcalfei, P. miser, P. moffatii, P. monoensis, P. montanus, P. moriahensis, P. mucronatus, P. multiflorus, P. murrayanus, P. nanus, P. navajoa, P. neomexicanus, P. neotericus, P. newberryi, P. nitidus, P. nudiflorus, P. oklahomensis, P. oliganthus, P. ophianthus, P. osterhoutii, P. ovatus, P. pachyphyllus, P. pahutensis, P. pallidus, P. palmeri, P. papillatus, P. parryi, P. parvulus, P. parvus, P. patens, P. payettensis, P. paysoniorum, P. peckii, P. penlandii, P. pennellianus, P. perpulcher, P. personatus, P. petiolatus, P. pinifolius, P. pinorum, P. platyphyllus, P. pratensis, P. procerus, P. pruinosus, P. pseudoputus, P. pseudospectabilis, P. pudicus, P. pumilus, P. purpusii, P. putus, P. radicosus, P. rattanii, P. retrorsus, P. rhizomatosus, P. richardsonii, P. roezlii, P. rostriflorus, P. rubicundus, P. rupicola, P. rydbergii, P. saxosorum, P. scapoides, P. scariosus, P. secundiflorus, P. seorsus, P. sepalulus, P. serrulatus, P. smallii, P. spatulatus, P. speciosus, P. spectabilis, P. stenophyllus, P. stephensii, P. strictiformis, P. strictus, P. subglaber, P. subserratus, P. subulatus, P. sudans, P. superbus, P. tenuiflorus, P. tenuis, P. teucrioides, P. thompsoniae, P. thurberi, P. tidestromii, P. tiehmii, P. tracyi, P. triflorus, P. triphyllus, P. tubaeflorus, P. uintahensis, P. utahensis, P. venustus, P. virens, P. virgatus, P. wardii, P. washingtonensis, P. watsonii, P. whippleanus, P. wilcoxii, P. wrightii, P. xylus, P. yampaënsis
Subordinate taxa
P. acuminatus var. acuminatus, P. acuminatus var. latebracteatus
P. angustifolius var. angustifolius, P. angustifolius var. caudatus, P. angustifolius var. dulcis, P. angustifolius var. venosus, P. angustifolius var. vernalensis
Name authority Douglas ex Lindley: Edwards’s Bot. Reg. 15: plate 1285. (1829) — (as Pentstemon acuminatum) Pursh: Fl. Amer. Sept. 2: 738. (1813) — (as Pentstemon angustifolia)
Web links